سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
سرقت گوشی تلفن همراه و کالاهای دیجیتال موضوع یا بهتر بگوییم معضلی است که مدت‌هاست کاربران این وسیله‌های پرکاربرد ارتباطی با آن روبه‌رو هستند.
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، سرقت گوشی تلفن همراه و کالاهای دیجیتال موضوع یا بهتر بگوییم معضلی است که مدت‌هاست کاربران این وسیله‌های پرکاربرد ارتباطی با آن روبه‌رو هستند. در این رابطه نیاز این بازار گسترده و البته پرهزینه به سامانه‌ای برای پیگیری و نتیجه‌گیری درباره کالاهای دیجیتال سرقت‌شده که اکثر آنها گران‌قیمت نیز هستند، ضرورت داشته است. همچنین در بازار گوشی‌های سرقت‌شده معمولا با تغییر شماره سریال گوشی از آنها استفاده می‌شود، به طوری که امکان شناسایی یا ردیابی آنها از بین می‌رود. البته در گوشی‌های نسل جدید که وارد بازار می‌شوند، امکان تغییر شماره سریال وجود نداشته یا کار بسیار مشکلی است. طبق اعلام، گوشی‌های سرقت‌شده معمولا به فروش می‌رسند، بنابراین کارشناسان تاکید دارند که افراد باید در خرید گوشی‌ها دقت داشته باشند تا نسبت به خرید انواع معتبر و دارای شناسنامه اقدام کنند زیرا در نهایت فردی که اینگونه گوشی را بدون فاکتور خریداری کرده، مقصر و مجرم شناخته می‌شود.
سامانه همیاب 24 نخستین سامانه اطلاع‌رسانی و ردیابی کالاهای دیجیتال (موبایل، لپ‌تاپ، تبلت و...) گمشده و سرقتی در سرتاسر کشور است. سامانه همیاب 24 نه تنها کامل‌ترین سامانه جستجوی کالاهای دیجیتال گمشده و سرقتی است، بلکه امکان اطلاع‌رسانی و ردیابی موبایل و تبلت سرقتی را با کمک اپراتور مخابراتی در کمترین زمان ممکن، فراهم می‌کند. سامانه همیاب 24 محصول همکاری‌ها و مورد حمایت نزدیک ارگان‌هایی مانند پارک علم و فناوری خراسان‌رضوی، معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، اصناف سرتاسر کشور و شرکت سایناپردازش گسترش شرق است. این سامانه به ازای ارائه خدماتی متمایز و کاهش هزینه و زمان برای کاربران خود توانست در شهریور ماه 1395 به عنوان هوشمندترین کسب‌وکار ایران در همایش شهر هوشمند انتخاب شود. اهداف سامانه همیاب 24 عبارتند از: پیشگیری و کاهش سرقت کالاهای دیجیتال در کشور، کاهش هزینه و زمان برای پیگیری کالاهای دیجیتال گمشده و سرقتی، صرفه‌جویی اقتصادی در ارائه خدمات توسط دولت و معرفی بخش‌های مختلف سامانه همیاب 24.
استعلام شماره سریال کالای دیجیتال در سامانه قبل از خرید کالا که باعث جلوگیری از خرید و فروش کالای سرقتی و گمشده می‌شود، ثبت شماره سریال کالای دیجیتال گمشده و سرقتی در سامانه برای جلوگیری از خرید و فروش کالای دیجیتال در فروشگاه‌ها و ردیابی کالا توسط اپراتور مخابراتی و ثبت شماره سریال کالای پیداشده در سامانه برای رساندن کالا به دست مالک اصلی از بخش‌های مختلف سامانه همیاب 24 است. همچنین مشخصات کالای دیجیتال به نام خریدار نگهداری می‌شود. در این زمینه مهدی جمشیدی، هم‌موسس استارت‌آپ همیاب 24 در گفتگو با «کسب‌وکار» گفت: در ابتدا که من فروشگاهی داشتم و به فروش کالاهای دیجیتال مشغول بودم، اتفاقی افتاد که ایده تاسیس همیاب 24 کلید خورد. از آن فروشگاه تعداد 5 لپ‌تاپ سرقت شد که حتی با مراجعه به نیروی انتظامی و پلیس نتوانستیم کالاهای سرقت‌شده را پیدا کنیم. تاسیس این استارت‌آپ با پس‌انداز شخصی بوده و متناسب با سهمی که داشتیم در این استارت‌آپ سرمایه‌گذاری کردیم، اما در حال حاضر این سامانه با معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، اصناف و فروشگاه‌ها، دفاتر پیشخوان و پارک علم و فناوری همکاری می‌کند. به گفته وی، کاربران می‌توانند موبایل، لپ‌تاپ، تبلت، دوربین و هارداکسترنال خود را در سامانه ثبت کنند. به این صورت که در صفحه اصلی وب‌سایت به قسمت ردیابی و اعلام سرقت کالا مراجعه و مشخصات کالا و مشخصات خود را در سامانه ثبت کنند. البته برای موبایل و تبلت IMEI کالا که یک شماره 15 رقمی روی کارتن کالاست، ضروری است. جمشیدی همچنین درباره نحوه اطلاع‌رسانی سریع کالای سرقتی یا گمشده توضیح داد: پس از ثبت کالای دیجیتال گمشده یا سرقتی شما در سامانه، از لحظه ثبت در سامانه، از خرید و فروش کالای دیجیتال شما در فروشگاه‌های سرتاسر کشور جلوگیری خواهد شد و نیز در فهرست کالاهای پیداشده و کشف‌شده کشور برای شما جستجو انجام می‌پذیرد.
پروسه پیگیری فیزیکی کالاهای دیجیتال سرقت‌شده بسیار طولانی است
رضا الوندی، کارشناس فناوری اطلاعات
با توجه به گستردگی استفاده از تلفن همراه و کالاهای دیجیتال در جوامع امروزی، شاهد رشد سرقت‌ها در این بازار هستیم. همچنین با توجه به اینکه در بازار کالاهای دیجیتال قیمت‌ها روز به روز افزایش می‌یابد و به نوعی می‌توان نام کالاهای لاکچری را بر آنها نهاد، راه‌اندازی سامانه‌ای جهت بررسی و پیگیری محصولات سرقتی و گمشده احساس می‌شد. به طور کلی چرخه موبایل‌های سرقتی و کالاهای دیجیتال در کشور بسیار پررنگ است و روزی نیست که درباره این موضوع و درگیری‌ها و حتی در برخی موارد قتل‌هایی که برای سرقت آن صورت می‌گیرد خبری به گوش‌مان نخورد. متاسفانه پروسه پیگیری فیزیکی کالاهای دیجیتال سرقت‌شده بسیار طولانی است و به همین دلیل در اکثر موارد مال‌باختگان از شکایت بابت سرقت صرف‌نظر می‌کنند که البته این ناشی از ضعف واحد انتظامی و پلیس است. در سایر کشورها امکان شناسایی گوشی موبایل و کالاهای ارتباطی نظیر تبلت و لپ‌تاپ از طریق شماره سریال یا آدرس کارت شبکه وجود دارد و صاحب کالا با ارائه این کد به سازمان‌های مربوطه می‌تواند در صورت اتصال دستگاه به اینترنت یا برقراری تماس دستگاه خود را بیابد. در ایران نیز سامانه‌ای به همین منظور راه‌اندازی شده و به کالاهای دیجیتال سرقتی یا گمشده اختصاص یافته است. در این سامانه قسمتی به ثبت و ردیابی کالای دیجیتال اختصاص یافته است. یعنی زمانی که یکی از ابزارهای دیجیتال شما دزدیده شده، شما وارد سامانه می‌شوید و مشخصات کالا از جمله شماره سریالی که روی جعبه آنها وجود دارد را در سامانه ثبت می‌کنید، در این صورت خرید و فروش آن در همه فروشگاه‌ها ممنوع می‌شود و فروشگاه‌ها هم از خرید آنها امتناع می‌کنند. در این قسمت مال‌باخته می‌تواند مژدگانی را برای یابنده در نظر بگیرد و به این شکل صاحبان فروشگاه‌ها ترغیب می‌شوند جنس را تحویل صاحب آن بدهند. همچنین برای کالاهایی که قابلیت نصب سیم‌کارت دارند مانند موبایل و تبلت، از طریق اپراتور مخابراتی ردیابی صورت می‌گیرد، یعنی در مدت‌زمان دو ماه هر پنج روز یک‌بار جستجو انجام می‌شود و در نخستین استفاده از سیم‌کارت ردیابی صورت می‌گیرد و مال‌باخته می‌تواند از طریق مراجع قضایی برای یافتن وسیله اقدام کند.
