صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» طرح تسهیلات توسعه اشتغال روستایی را بررسی می‌کند

کوچ واحدهای تولیدی به شهرهای کوچک

ثبت‌نام در سامانه طرح تسهیلات توسعه اشتغال روستایی با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی اخیرا آغاز شده و با وجود آنکه برای...
مجتبی کاوه
به گزارش کسب و کار نیوز, ثبت‌نام در سامانه طرح تسهیلات توسعه اشتغال روستایی با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی اخیرا آغاز شده و با وجود آنکه برای ارزیابی استقبال از این تسهیلات زود است، ولی انتظار می‌رود این تسهیلات با استقبال فراوانی روبه‌رو شود.
 نکته‌ای که موجب نگرانی کارشناسان شده، این است که تسهیلات – همچون بسیاری دیگر از تجربه‌های قبلی تزریق تسهیلات به تولید- از مسیر و هدف اصلی که ایجاد و تقویت ساختارهای تولیدی در شهرهای کوچک و روستاهاست، منحرف شود و دولت هم تسهیلات را بدهد، هم تولید در رکود بماند و هم روستاییان از روستاییان بیکار به روستاییان بیکار بدهکار تبدیل شوند.
 نکته دیگری که کارشناسان مطرح می‌کنند، این است که طرح‌های اشتغالزایی باید توسط خود ساکنان روستاها و شهرهای زیر 10 هزار نفر جمعیت تهیه و به مرجع مربوطه – کمیته‌ای متشکل از نمایندگان شرکت شهرک‌های صنعتی و پست‌بانک – تحویل شود تا این کمیته طرح‌های تولیدی را بررسی و تصویب کند، اما سوال اینجاست که روستانشینان یا ساکنان شهرهای کوچک چه تجربه‌ای در ارائه طرح‌های تولیدی دارند که تدوین‌کنندگان این طرح از آنها انتظار طرح‌های دارای توجیه اقتصادی دارند؟ با این وضعیت، آیا نهایتا نتیجه این طرح – در بهترین حالت - استفاده سرمایه‌داران از اسم و عنوان روستاییان برای دریافت تسهیلات و راه‌اندازی واحدهای تولیدی در روستاها نخواهد بود؟ بدین‌ترتیب روستاها و شهرهای کوچک شاهد کوچ واحدهای تولیدی برای بهره‌مندی از تسهیلات و معافیت‌های خاص این طرح خواهند بود که تبعات این امر از نظر زیست‌محیطی، فرهنگی و اقتصادی از حالا پیش‌بینی‌ناپذیر است، اما در این حالت قطعا روستاییان صاحبان کسب‌وکارهایی که ایجاد می‌شود، 
نخواهند بود. 
در بدترین حالت سرانجام این طرح با عنایت به اینکه روستاییان و ساکنان شهرهای کوچک عموما دانش ارائه طرح اقتصادی قابل قبول را ندارند، افتادن آنها به دامن سودجویان و شراکت‌شان در دام بدهی بازپرداخت تسهیلات دولتی، بدون رسیدن به اشتغال و تولید
 است. 
ارائه تسهیلات یک میلیاردی برای سرمایه در گردش با نرخ 10 درصد
غلامرضا سلیمانی، معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با بیان اینکه ثبت‌نام برای دریافت تسهیلات توسعه اشتغال روستایی از 23 دی ماه جاری آغاز شده است، گفت: این تسهیلات با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و با امضای تفاهمنامه همکاری بین سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، پست‌بانک و شرکت توسن، پس از بررسی در کمیته مربوطه تخصیص می‌یابد.
 به گفته این مقام مسئول، براساس آیین‌نامه تهیه‌شده 10 درصد منابع یک میلیارد و 500 میلیون دلاری صندوق توسعه ملی برای طرح‌های اشتغالزایی روستایی در نظر گرفته شده و معادل ریالی این رقم از منابع بانک‌ها در اختیار طرح‌های اشتغالزایی قرار خواهد گرفت. 
وی تصریح کرد: 10 درصد از این منابع در قالب سرمایه در گردش با نرخ بهره 10 درصدی و بازپرداخت حداکثر 18 ماه به متقاضیان پرداخت خواهد شد. سلیمانی خاطرنشان کرد: محدودیتی برای پرداخت سرمایه در گردش به واحدهایی که تایید می‌شوند، وجود ندارد و مبالغی بین یک میلیارد تا 10 میلیارد ریال به واحدها پرداخت خواهد شد. معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران گفت: در همین پیوند، کمیته‌ای در استان‌ها از سوی این سازمان و پست‌بانک شکل گرفته است که مسئولیت تایید یا رد طرح‌های رسیده را بر عهده دارد. 
تناقض تسهیلات توسعه اشتغال روستایی با تمرکز تولید در نواحی صنعتی 
یک کارشناس بخش صنعت با بیان اینکه دولت برای رونق‌بخشی به تولید و اشتغال در کنار تقویت شهرک‌های صنعتی و خوشه‌های تولید، در حال ایجاد ساختارهای تولیدی در روستاها و شهرهای کوچک است، به «کسب‌وکار» گفت: این سیاست با خط‌مشی متمرکز‌سازی تولید در شهرک‌ها و نواحی صنعتی – که روش مورد قبول و تجربه موفق جهانی در رونق تولید به شمار می‌رود - در تناقض است و تبعات زیست‌محیطی و اجتماعی خاص خود را به همراه دارد.
 اباذر رحیمی با بیان اینکه تسهیلات اشتغالزایی روستایی بیش از آنکه طرحی اقتصادی باشد طرحی سیاسی است، گفت: این تسهیلات برای تقویت پشتوانه برخی جناح‌های سیاسی که در مناطق روستایی و شهرهای کوچک پایگاه ضعیفی داشتند در مقطع پیش از انتخابات ارائه شد و مجلس هم در جو هیجانی با این تسهیلات موافقت کرد، اما چنین طرحی نمی‌تواند به تقویت تولید در روستاها و شهرهای کوچک کمکی کند، چراکه خطر انحراف تسهیلات از هدف اصلی حتی بیشتر از تسهیلاتی که به تولیدکنندگان متمرکز در شهرک‌ها و نواحی صنعتی داده می‌شود، وجود دارد.