سود مجموعه شرکتهایی که سهامداران در آن سهمی دارند، بین آنها با توجه به بازدهی شرکتها تقسیم میشود و فرقی نمیکند که سهامداران مردم باشند، اما مساله اینجاست که این سود رقم ناچیزی است و آثار آن بر اقتصاد نیز قابل لمس نیست.
یادداشت
سود مجموعه شرکتهایی که سهامداران در آن سهمی دارند، بین آنها با توجه به بازدهی شرکتها تقسیم میشود و فرقی نمیکند که سهامداران مردم باشند، اما مساله اینجاست که این سود رقم ناچیزی است و آثار آن بر اقتصاد نیز قابل لمس نیست. البته اگر این سهام در بازار امکان خرید و فروش داشته باشد چون قیمت پایینی دارد استقبال زیادی از آن خواهد شد و برای کسانی که تعداد زیادی از آن خریده باشند در مجموع رقم زیادی است، اما اگر برگردیم به سراغ نقطه شروع و آغازین این مباحث مساله متفاوت میشود. همانطور که میدانید در آغاز سهام عدالت به دنبال بحث سیاستهای کلی اصل 44 مطرح شد و هدف از آن واگذاری شرکتهای دولتی به خصوصیها بود و دولت میخواست که مدیریت این شرکتها در دست بخش خصوصی باشد تا این شرکتها بهتر عمل کنند، سود بالاتر و کارایی بیشتری داشته باشند و دارندگان هم منتفع شوند، اما در عمل این اتفاق نیفتاد و پس از مدتی که در اختیار مردم قرار گرفت، مدیریت کماکان در انحصار بخش دولتی بود، یعنی همان ایراد و اشکالی که به مدیریت دولتی است در رابطه با شرکتهایی که سهامشان به نام سهام عدالت در دست مردم قرار دارد نیز وجود دارد. بنابراین توزیع سود سهام عدالت در مجموع تاثیر آنچنانی در اقتصاد از حیث سودآوری بنگاهها و کارایی آنها و افزایش سطح رفاه مردم نخواهد داشت. این برنامه آثار قابل قبولی بر اقتصاد نداشته و باعث نشده که شرکتهای دولتی از معایب دولتی بودن خلاص شوند و همچنین اینکه در افزایش سطح رفاه مردم تاثیری نداشته است. البته گاهی اوقات معکوس کردن یک تصمیم و برنامه بسیار کار سخت و پرهزینهای است. این مسیر سالهای پیش شروع شد و اینک نیز برگشتناپذیر است. تنها بارقه امیدی که در توسعه سهام وجود دارد، این است که خرید و فروش سهام آزاد شود که در این حالت ممکن است عدهای آن را بخرند و با مکانیزم و قدرت عمل بیشتری آن را در اختیار گرفته و خود اداره کنند که این نیز بعید به نظر میرسد و این بارقه امید نیز بسیار کمسو است. بنابراین بهطور کلی نمیتوان آثار مثبتی از توزیع این سهام انتظار داشت. ضمن آنکه کارا نبوده و تاثیر مثبتی برای اقتصاد ندارد. براساس گزارشهای موجود 47 میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند که از این تعداد 14 میلیون نفر هنوز شماره شبا را به سازمان خصوصیسازی اعلام نکردهاند.