با فیلتر شدن تلگرام به عنوان پرکاربردترین اپلیکیشن پیامرسان در ایران جدای از اینکه هزاران کسبوکار اینترنتی آسیب دیده و خسارات زیادی به آنها وارد شد، شاهد هستیم که بازار داغی با عنوان فروش و دانلود فیلترشکن به راه افتاده که برخی افراد سودجو نیز با فروش آن به کاربران درآمدهای هنگفت کسب میکنند.
شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز منابع آگاه بر این باورند که مسئولان مجموعه تلگرام با مقامات ایرانی همکاری نکردهاند و مشکل در عبور از خط قرمز ایران توسط یک پیامرسان بیگانه با تعداد زیاد کاربر ایرانی است. انتظار بر این است که پیامرسان تلگرام با وجود نمونههای داخلی مناسب و امن و حتی نمونههای خارجی، به صورت دائمی فیلتر و از دسترس خارج شود. توصیه میشود مردم از شبکههای اجتماعی داخلی مانند سروش استفاده کنند.
با این اوصاف و با توجه به اینکه زمزمهها برای فیلترینگ دائمی تلگرام ادامه دارد از طرفی شاهد دانلود چند میلیونی فیلترشکنها از اینترنت هستیم و از طرف دیگر فضا برای فروشندگان فیلترشکن باز شده و فعالیت برخی از آنها برای کسب درآمدهای هنگفت ادامه دارد. گرچه به گفته معاون سیاسی وزیر کشور، این محدودیتها «موقتی» است و در آیندهای نزدیک برطرف میشود، اما در همین فاصله کوتاه، شاهد افزایش اقبال عمومی به فیلترشکنها برای دسترسی به این شبکهها هستیم. برخی مردم برای آگاهی از اخبار و رویدادها به سوی استفاده از فیلترشکن جذب شدهاند. عدهای از افراد کسبوکارهایی مبتنی بر این شبکهها راهاندازی کردهاند و برای آنکه مشتریان خود را از دست ندهند باید از ترفندهای جایگزین بهره گیرند.
شماری دیگر نیز برای بهرهگیری از کسبوکارهایی که بر بستر این شبکههای اجتماعی برنامهریزی شده است مجبور به استفاده از فیلترشکن هستند. برخی پایگاههای اطلاعرسانی تلاش کردهاند انواع و اقسام فیلترشکنها را به مردم معرفی کنند؛ بسیاری نیز فیلترشکن مورد استفاده خود را با دیگران به اشتراک گذاشتهاند. بررسیها نشان میدهد عدهای نیز برای خرید فیلترشکنها به بازار عرضه این محصول روی آوردهاند. محدود شدن شبکههای اجتماعی پرطرفدار در ایران کاربران زیادی را با سردرگمی روبهرو کرده است و آنان انتظار دارند هرچه زودتر وضعیت به شکل روزهای گذشته برگردد. بیشتر کسانی که از این شبکههای اجتماعی برای رونق کسبوکار خود استفاده میکردند، اکنون با تهدید از دست رفتن درآمد روبهرو شدهاند که جای دارد مسئولان چارهاندیشی کنند.
امروز مدتزمان محدود شدن شبکههای اجتماعی پرطرفدار در ایران یک هفته شده و ادامه آن میتواند چالشبرانگیز باشد؛ البته ممکن است برخی افراد نظر دیگری در این باره داشته باشند. با این همه، محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صفحه توئیتر خود قطع دائمی شبکههای اجتماعی را «شایعهای ناصحیح» دانست. به نظر میرسد باید برای مواردی که نظارت دقیقتری بر تبادل پیامها در فضای شبکههای مجازی صورت میگیرد، راه دیگری یافت وگرنه رویه کنونی فقط به رونق بیشتر بازار فیلترشکنها میانجامد. اینهمه درحالیست که کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه براساس ماده ۲۲ قانون جرائم رایانهای با وظیفه نظارت بر فضای مجازی و پالایش تارنماهای حاوی محتوای مجرمانه و رسیدگی به شکایات مردمی و اعضایی شامل دادستان کل کشور (رئیس کارگروه)، وزیر یا نماینده وزیر اطلاعات، وزیر یا نماینده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر یا نماینده وزیر دادگستری، وزیر یا نماینده وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر یا نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر یا نماینده وزیر آموزش و پرورش، فرمانده نیروی انتظامی، یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تایید مجلس شورای اسلامی و رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان صداوسیما؛ قوانینی سختگیرانه در باب استفاده از فیلترشکن وضع کرده و متخلفان را براساس احکام وضعشده به مجازات میرساند، اما واقعیت این است که بازار فیلترشکنها و طراحان فیلترشکن هنوز داغ است.
فروشندگان موبایل نرمافزارهای فیلترشکن را تبلیغ میکنند
کسری بهادری، کارشناس فضای مجازی
به دنبال اتفاقات اخیر و با فیلتر شدن پیامرسان تلگرام در کشور شاهد هستیم که آمار دانلود فیلترشکنها از اینترنت هر روز بیشتر از قبل میشود. طبق آمارهای ارائهشده کلمه «دانلود فیلترشکن رایگان» یکی از پرجستجوترین کلمههای فارسی در چند روز اخیر بوده است. متاسفانه در ایران همواره راه درمان موقتی پیش گرفته میشود و مسئولان به دنبال پاک کردن صورتمساله هستند تا درمان دائم. از طرف دیگر زمانی که موضوع فیلترینگ مطرح میشود، تجربه ثابت کرده که نتیجه عکس داشته و کاربران به دنبال راهحلهای دور زدن آن هستند. در رابطه با تلگرام این موضوع نمود بیشتری پیدا کرده است و مشاهده میکنیم آمار دانلودهای فیلترشکن از اینترنت به طرز عجیبی بالا رفته و به کلمه اول جستجو در گوگل تبدیل شده است. مردم با تمام این محدودیتها همچنان به دنبال استفاده از این شبکه اجتماعی محبوب هستند. همین مساله بازار فروش فیلترشکن را داغ کرده و فروشندگان موبایل در پشت ویترینهای خود نرمافزارهای فیلترشکن را تبلیغ میکنند.
نرمافزارهای متنوعی با عنوان فیلترشکن در بازار با قیمتهای متنوع از 5 هزار تومان تا 20 هزار تومان به صورت ماهانه و برای اکانتهای سه ماهه با قیمت 12 تا 45 هزار تومان عرضه میشود. بیشترین استقبال برای خرید فیلترشکن از سوی کاربران آیفون است و اکثر کاربران گوشیهای اندرویدی از فیلترشکنهای رایگان استفاده میکنند که باعث شده بیشترین دانلود کاربران ایرانی در روزهای اخیر در اپاستورهای اندرویدی به فیلترشکنها اختصاص یابد.
کاربران برای نصب فیلترشکن بهای زیادی پرداخت میکنند
عماد عزیزی، فعال بازار کامپیوتر
طی هفتهای که گذشت با فیلتر شدن دو شبکه اجتماعی پرطرفدار در کشور بازار کامپیوتر نیز حال و هوای دیگری به خود گرفته است. درست است که چهارشنبهشب فیلتر اینستاگرام برداشته شد، ولی همچنان فیلتر تلگرام باقی است و این موضوع تبعات زیادی برای تمام کاربران ایجاد کرده است. در بازار کامپیوتر و دیگر بازارهایی که مرتبط با این نوع کالاهاست طی هفته گذشته شاهد رفت و آمد مشتریانی هستیم که به دنبال فیلترشکن هستند و با سر زدن به فروشگاهها خواستار نصب فیلترشکن بوده و بهای زیادی را نیز بابت آن پرداخت میکنند.
در این بین برخی فروشندگان هم از این فضا سوءاستفاده کرده و با فروش فیلترشکنها به هر قیمتی که میخواهند، اقدام کردهاند. در بازار فیلترشکن با قیمتهای 4 هزار تومان تا 50 هزار تومان به فروش میرسد و آنطور که ما شنیدهایم قرار نیست فیلتر تلگرام برداشته شود و همین زمزمهها در بازار قیمت را بالاتر نیز برده است. این در حالیست که کاربران و خریداران فیلترشکنها نیز بیتوجه به قیمت تنها خواستار نصب فیلترشکن روی گوشی برای دسترسی به تلگرام هستند. متاسفانه فیلترینگ هر زمانی مطرح شده، نتیجه عکس داده است و مردم بیشتر تشویق به استفاده از راههایی برای دور زدن آن شدهاند.