صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» از ضرورت نگاه ویژه دولت به بخش تولید فرش ماشینی گزارش می‌دهد

تولیدات مازاد فرش ماشینی در انبارها خاک می‌خورد

فرش از گذشته‌های دور همواره نقش قابل توجهی در اقتصاد و معیشت خانوار داشته و صنعت فرش ماشینی به گفته فعالان این صنعت، به مرحله خودکفایی در تولید رسیده است و پتانسیل افزایش تولید و صادرات را دارد و می‌تواند در ارزآوری و ایجاد اشتغال نقش بسزایی داشته باشد.
شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز، فرش از گذشته‌های دور همواره نقش قابل توجهی در اقتصاد و معیشت خانوار داشته و صنعت فرش ماشینی به گفته فعالان این صنعت، به مرحله خودکفایی در تولید رسیده است و پتانسیل افزایش تولید و صادرات را دارد و می‌تواند در ارزآوری و ایجاد اشتغال نقش بسزایی داشته باشد. صادرات غیرنفتی کشور بدون میعانات گازی در سال 1395، 36 میلیارد و 610 میلیون دلار بود که سهم صادرات فرش و صنایع دستی ایران 374 میلیون دلار بود که نسبت به سال 1394 از لحاظ ارزشی 12.5 درصد افزایش و از لحاظ وزنی 18.3 درصد کاهش داشت. 
میزان صادرات فرش و صنایع دستی در سال 1395 از لحاظ وزنی 10 هزار تن و در سال 1394 به میزان 12 هزار تن بود که نشان از کاهش وزنی صادرات در سال 1395 دارد، اما از لحاظ ارزشی میزان صادرات در سال 1394 به میزان 333 میلیون دلار بود که در سال 1395 با افزایش 12.5 درصدی به 374 میلیون دلار رسید. 
«حمیدرضا رشیدی» از تولیدکنندگان فرش ماشینی که از سال 1385 در این حوزه فعالیت می‌کند، می‌گوید: سبک زندگی ایرانیان تغییر کرده و به تناسب آن نقوش فرش‌های ایرانی نیز دستخوش تغییر شده است و فرش‌های پست‌مدرن جای فرش‌های دستباف را گرفته‌اند. وی بیان کرد: هدف ما جلوگیری از واردات فرش به کشور است و علاوه بر اینکه خودمان اقدام به طراحی نقوش می‌کنیم، در بسیاری از موارد اقدام به شبیه‌سازی می‌کنیم تا جلوی واردات این کالا را بگیریم. این تولیدکننده اظهار داشت: به 11 کشور جهان همچون استرالیا، روسیه، ایتالیا، چین، مالزی و سنگاپور صادرات داریم و همچنین عمان به عنوان سکوی پرتابی برای ماست تا بتوانیم تولیدات خود را به کشورهای دیگر صادر کنیم. 
وی درباره مشکلات صادرات فرش گفت: رابطه مالی ما با کشورهای دیگر به شکل صرافی است که این مشکل بزرگی برای ماست و همچنین برخلاف کشورهای دیگر از تولیدکنندگان فرش ماشینی در کشور نه تنها حمایت نمی‌شود، بلکه ارزشی برای کار ما قائل
 نیستند.
 «فرزاد اسلامی» مدیر بازاریابی فرش که 30 سال است در حوزه فرش ماشینی فعالیت می‌کند، می‌گوید: در حال حاضر ما به بسیاری از کشورهای حوزه خلیج‌فارس صادرات داریم و می‌توانیم به کشورهای دیگر نیز صادرات داشته باشیم، اما در بسیاری موارد همچون تامین نیرو، مواد اولیه، گمرکات و ورود و خروج کالا مشکل داریم. وی تاکید کرد: البته یکی از مواردی که ما با آن روبه‌رو هستیم، برندهای تقلبی است و با وجود پیگیری‌ها نتیجه‌ای حاصل نشده و بسیاری از تولیدکنندگان خرد از برند‌ها سوءاستفاده می‌کنند و مشکلاتی را به وجود آورده‌اند و حتی در شکایت به مراجع قضایی نتیجه‌ای به دست نیامده است. 
تاثیرگذاری تولید مازاد بر عرضه در ایجاد کسادی بازار
هادی کمالیان، رئیس اتحادیه فروشندگان فرش ماشینی
رکود در بازار به این دلیل که اصناف و مشاغل به یکدیگر ارتباط دارند، خیلی بیشتر احساس می‌شود و موجب ایجاد مشکلات بسیاری در بازار شده است. به طور کلی بخش قابل توجهی از اصناف کشور در شرایط رکود قرار گرفته‌اند. به همین سبب بازار فرش ماشینی و موکت به طور کلی در وضعیت کسادی قرار گرفته که البته این بازار در ابتدای امسال شرایط مساعدی نداشته و از نیمه دوم سال از رونق نسبی برخوردار بوده است. 
از طرف دیگر در کنار رکود کاهش قدرت خرید مردم نیز موجب شد خریداران کمتر دست به خرید فرش ماشینی و کالاهایی از این دست بزنند. یک راه‌حل برای این مشکل این است که گردش مالی مناسب اتفاق بیفتد. اگر گردش مالی مناسب داشته باشیم، تمام صنوف تحت‌تاثیر این رونق، وضعیت مطلوبی خواهند داشت. در حال حاضر بازار با کالاهای انبارشده و مازاد تولید مواجه است و این موضوع می‌تواند تاثیر مستقیم بر رکود بازار فرش ماشینی داشته باشد. به عبارت بهتر، تولید مازاد بر عرضه از دیگر دلایل تاثیرگذار در ایجاد کسادی بازار بوده که بخش زیادی از موکت‌ها و فرش‌های ماشینی افراد در انبار در حال خاک خوردن است. البته بخش زیادی از تولیدکنندگان که به تازگی به دستگاه‌های مدرن و به‌روز در کارخانه‌ها مجهز شده‌اند، می‌توانند راهکاری را به کار گیرند که با حداکثر ظرفیت، به فعالیت و تولید بپردازند. صادرات تولیدات داخلی نیز به صورت مقطعی بوده و عمدتا افراد بازار هدف را یافته و به فروش پرداخته‌اند. به همین علت تاثیرات مطلوبی بر بازار نداشته و لازم است در این بخش مدیریت و اقدام‌هایی صورت گیرد تا افراد به صورت مستمر به صادرات فرش ماشینی بپردازند. این بدان معناست که بخش قابل توجهی از تولیدکنندگان که به صادرات پرداخته‌اند با حضور در نمایشگاه بین‌المللی و یافتن بازار هدف در حال رقابت با شرکت‌های خارجی هستند که البته با مشکلاتی همچون بالا بودن هزینه تولید شامل مالیات، بیمه و سود تسهیلات بانکی دست و پنجه نرم می‌کنند. گزارشات بسیاری به وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و اتاق بازرگانی داده شده و این دستگاه‌ها از وضعیت تولیدکننده، کسبه و بازار باخبر هستند، اما هنوز اقدامی در راستای تسهیل امور و رفع موانع صورت نگرفته است. بنابراین دولت باید نگاه ویژه‌ای به بخش تولید فرش ماشینی داشته باشد. هم‌اکنون به این تولیدکنندگان فرش ماشینی تسهیلاتی تعلق نگرفته، در صورتی که این بخش از ظرفیت بالایی برای اشتغالزایی و توسعه اقتصادی برخوردار است. 
ایران نتوانست در بازارهای جهانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود
شهریار احمدی، فعال بازار فرش
در شرایطی که رکود بازار را تحت‌تاثیر قرار داده، نبود تناسب بین عرضه فرش ماشینی و تقاضا برای آن در بازار، مشکلات را دوچندان کرده است. تولیدکنندگان در شرایطی که تولید امروزه مشکلات بسیاری دارد اقدام به تولید می‌کنند، اما چون خریداری در بازار نداریم کالاها روی دست فروشندگان می‌ماند یا در انبارها دپو می‌شود. به همین دلیل تاکنون چند کارخانه فرش ماشینی به علت کاهش تقاضا در بازار قادر به ادامه فعالیت و رقابت نبودند و در نتیجه تعطیل شده‌اند. از طرفی امروزه سرامیک، سنگ، پارکت و موکت جایگزین فرش در بسیاری از خانه‌ها شده و الگوی مصرف و خرید تغییر کرده است که تمام این مسائل دست به دست هم داده‌اند تا مازاد تولیدات روی دست تولیدکننده بماند. البته شاید صادرات بتواند کمی از مشکلات بکاهد.
 از طریق افزایش صادرات می‌توان مشکل صنعت فرش ماشینی کشور را حل کرد. بنابراین با افزایش کیفیت فرش‌های ماشینی تولیدشده، مهارت در بازاریابی و حمایت‌های دولت صنعت فرش ماشینی کشور می‌تواند وارد بازارهای جهانی شود. 
در حال حاضر با وجود رقبای جهانی و قدرتمند مانند ترکیه و بلژیک فرش ایران نتوانسته است در بازارهای جهانی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود که بالا بودن قیمت تمام‌شده فرش ماشینی در ایران نسبت به بازارهای بین‌المللی، مالیات‌های مضاعف و سود بالای وام‌ها از مشکلات صادرات فرش ماشینی است.