صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» بررسی می‌کند

سودجویـی سفته بازان ارزی

اگرچه دلار در مسیر نزولی قرار گرفته و تب بازار ارز برای فعالیت‌های دلالان فروکش کرده، اما هنوز نرخ دلار به اندازه‌ای است که برای معامله‌گران ارز وسوسه‌برانگیز باشد و آنها را به این سو بکشاند. با این حال بانک مرکزی به دنبال کنترل نرخ‌های افزایشی است.
ثمانه نادری
اگرچه دلار در مسیر نزولی قرار گرفته و تب بازار ارز برای فعالیت‌های دلالان فروکش کرده، اما هنوز نرخ دلار به اندازه‌ای است که برای معامله‌گران ارز وسوسه‌برانگیز باشد و آنها را به این سو بکشاند. با این حال بانک مرکزی به دنبال کنترل نرخ‌های افزایشی است.
به گزارش کسب و کار نیوز، افزایش نرخ دلار به 4 هزار تومان طی روزهای اخیر که البته به اعتقاد کارشناسان، به دنبال اتفاقات ملی و بین‌المللی رخ داده بود، تقاضای هیجانی در بازار ایجاد کرد و با توجه به افزایش شکاف ارز مبادله‌ای و آزاد، واکنش‌هایی را از سوی فعالان اقتصادی و بازرگانان به دنبال داشت. به اعتقاد برخی از کارشناسان، سرکوب نرخ ارز از سوی دولت با تزریق ارز به بازار عواقبی منفی‌ در پی داشته که از جمله آن افزایش ناگهانی نرخ ارز در چنین مواقعی است که به نفع اقتصاد کشور و به صلاح تولید و تجارت نیست، در حالی که برای تک‌نرخی کردن و واقعی شدن ارز باید از سرکوب قیمت ارز جلوگیری کرد و این مساله لازمه یکسان‌سازی نرخ ارز است. ضمن آنکه مانع از افزایش ناگهانی ارز خواهد شد که برای فعالان اقتصادی موجب نگرانی است.
ولی‌ا... سیف در یادداشتی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، با توضیح اینکه بازار ارز تحت‌تاثیر عوامل مختلفی همچون سیاست‌های کلان اقتصادی، روند متغیرهای بنیادین و کلان، تحولات در روابط سیاسی و اقتصادی بین‌المللی، تغییرات نرخ برابری ارزهای جهان و عامل انتظارات قرار دارد گفته که نرخ ارز بر متغیرهای اقتصادی همچون صادرات، واردات، سرمایه‌گذاری، تولید، مصرف و تورم آثار مختلف و غیرهم‌جهتی دارد. در این شرایط رویکرد بانک مرکزی بر این امر استوار است که به عنوان سیاست‌گذار ارزی روند تعادلی مناسبی از نرخ ارز را دنبال کند تا متضمن حداکثر شدن منافع اقتصادی کشور به نحو پایدار و متناسب با رویکردهای اقتصاد مقاومتی باشد.
رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه این بانک در حال رصد و پایش روند نرخ ارز در بازار است، گفته که شرایط فعلی متاثر از عوامل فصلی و انتظارات ناشی از تحولات روابط بین‌المللی قرار دارد. با این حال بانک مرکزی نسبت به استمرار روند ثبات در بازار و دفع اختلالات اقدام خواهد کرد.  وی در این باره به جریان نوسانات بازار ارز در پاییز سال گذشته و کنترلی که از سوی بانک مرکزی بر آن انجام شد، اشاره داشته است. باید یادآور شد که در پاییز سال قبل با توجه به عوامل تاثیرگذار از جمله افزایش تقاضای فصلی و زمان تسویه‌حساب‌های بدهی‌های خارجی و سایر عوامل نرخ دلار از کانال ۳۵۰۰ عبور کرده و تا بیش از ۴۱۰۰ تومان پیش رفت.
سیف در بخشی از اظهارات خود به گونه‌ای مردم را تشویق کرده تا به جای ورود به بازار ارز در بانک‌ها سرمایه‌گذاری کنند. در اظهارات رئیس کل بانک مرکزی آمده که بردار نرخ بازدهی بازارهای دارایی داخلی به نحوی است که نرخ سود واقعی سیستم بانکی به صورت مطلوبی مثبت بوده و در مقایسه با بازدهی بازار ارز که توام از ریسک است، بسیار جذاب‌تر خواهد بود.
رئیس شورای پول و اعتبار تاکید دارد که این امر موجب می‌شود تا منابع مالی مردم ضمن برخورداری از بازدهی مناسب و فاقد ریسک در نظام بانکی صرف حمایت از تولید و اشتغال کشور شده و بازار ارز نیز با وجود تلاش سفته‌بازان ارزی در ایجاد نوسان و بهره‌برداری از حاشیه سودهای کوتاه‌مدت بتواند در طول زمان به روند باثبات خود متناسب با تحولات متغیرهای اقتصادی ادامه دهد.
تاثیر نوسانات ارزی بر عمیق‌تر شدن رکود
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه نیز در رابطه با موضوع افزایش نرخ ارز و آثار آن می‌گوید: دلایل واقعی مثل همین برجام و ترس از برگشت به شرایط قبل از برجام باعث شده که نرخ دلار افزایش پیدا کند. با این حال ما باید بدانیم که بالاخره اروپا بیکار نمی‌نشیند که این اتفاق بیفتد و به این شدت چنین شرایطی ادامه‌دار باشد. در موضوع افزایش نرخ ارز بحث روانی دخیل است. یک‌سری بازار‌ساز و دلال در بازار ارز داریم که از فرصت استفاده می‌کنند و اینها موضوعاتی نیست که بانک مرکزی از آن بی‌خبر باشد، ولی اینکه چرا مسئولان به مقابله با آن نمی‌پردازند، جای تاسف دارد. افزایش نرخ ارز فرصتی برای گران‌فروشان است. حالا در این شرایط کاری که معمولا مسئولان انجام می‌دهند، این است که ارز مسافرتی را بر می‌دارند و از آن طرف مواردی از واردات که می‌خواهند تخفیف بدهند را مختل می‌کنند. همچنین ارز مبادله‌ای را افزایش می‌دهند و با وجود آن از یکسان‌سازی نرخ ارز صحبت می‌شود. بنابراین خود بانک مرکزی این اتفاقات را پیش‌بینی نمی‌کند. بنابراین ما هر سال شاهد این مساله بودیم و درس عبرت نگرفتیم و نمی‌دانیم در چنین شرایطی باید چطور عمل کنیم. اقتصاد مقاومتی همین جاست که مصداق پیدا می‌کند. در حالی که زمانی که این نرخ مدیریت‌شده نیست، مجبور می‌شویم صرافی‌ها را ببندیم و پلیسی عمل کنیم. افزایش نرخ ارز رکود را عمیق‌تر می‌کند و آثار بدی برای اقتصاد کشور به همراه دارد. نرخ ارز بالا سمی برای اقتصاد کشور است، اما چرا اصرار به نرخ ارز داریم به این دلیل است که صادرات بیشتر شود، اما مگر منافع اقتصادی صادرات چقدر است که از منافع دیگر چشم‌پوشی می‌کنیم؟