سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
موضوع یکسان‌سازی نرخ گندم مدتی است که به‌طور جدی مطرح شده است و کارشناسان و مسئولان این حوزه افزایش کیفیت نان را در گرو تحقق اجرای این طرح می‌دانند.
شایلی قرایی
به عقیده کارشناسان، در حال حاضر فضای رقابتی میان نانوایان حاکم نبوده و نانی که به دست مردم می‌رسد، از کیفیت مطلوب برخوردار نیست.به گزارش کسب و کار نیوز این اعتقاد در میان مسئولان وجود دارد که با اجرای طرح یکسان‌سازی نرخ نان ضمن ایجاد فضای رقابتی می‌توان کیفیت تولید این کالا را ارتقا و رضایتمندی شهروندان را افزایش داد. قاسم زراعتکار، رئیس اتحادیه نانوایان سنتی در این باره می‌گوید:
سال‌هاست که مسئولان جشن خودکفایی گندم را برگزار کرده‌اند، اما باید بگویم که فقط ۳۰ درصد گندم تولیدشده در ایران از کیفیت مناسبی برخوردار است و ۷۰ درصد کیفیت متوسط و ضعیفیدارد.
زراعتکار ادامه داد: من بر این باورم که باید گندم ضعیف از گندم باکیفیت جدا و با نرخ کمتری از نرخ گندم باکیفیت خریداری شود، چراکه در این صورت کشاورزان تشویق می‌شوند گندم باکیفیت‌تری تولید کنند.
متاسفانه در حال حاضر دولت تمام گندم‌ها را با درجه کیفی مختلف با نرخ ثابت خریداری می‌کند. در این شرایط امکان ایجاد فضای رقابتی برای تولیدکنندگان از بین می‌رود؛ ازاین‌رو من بر این نکته تاکید دارم که باید دولت در زمینه گندم طرح یکسان‌سازی را پیاده کند. به گفته وی، در حال حاضر به ۸۰ درصد آرد یارانه تعلق می‌گیرد و فقط ۲۰ درصد به‌صورت آزاد خرید و فروش می‌شود، اما اگر بخش خصوصی بیشتر در این قسمت ورود کند کیفیت آرد به‌مراتب بیشتر می‌شود، چراکه بخش خصوصی در خرید دقت بیشتری دارد. اگر بخش خصوصی در خرید گندم وارد شود فضای رقابتی ایجاد می‌شود و در فضای رقابتی کشاورزان سعی می‌کنند کیفیت تولیدات خود را افزایش دهند. تولیدات ما در زمینه گندم تامین‌کننده نیازهای کشور است. ما در هر سال ۱۰ میلیون تن گندم مصرف می‌کنیم که ۸ میلیون تن گندم از سال گذشته در سیلوها انبار شده است و اگر در سال ۹۶ بتوانیم ۱۰ میلیون تن گندم از کشاورزان خریداری کنیم، می‌توانیم ۱۸ میلیون تن گندم انبار کنیم و حتی اگر دو سال گندم در کشور کاشته نشود، می‌توانیم نیاز دو سال خود را تامین کنیم. زراعتکار اظهار داشت: باید گندم درجه یک جداگانه خریداری و در سیلوهای جداگانه نگهداری شود.
بسیاری از گندم‌ها در سیلوهای بخش خصوصی نگهداری می‌شود و سالانه دولت هزینه زیادی برای نگهداری آن به صاحبان این سیلوها می‌دهد و اگر این گندم‌ها برای خوراک دام استفاده شود،
دیگر با گندم مرغوب مخلوط نمی‌شود و نگهداری آن برای دولت هزینه به همراه نمی‌آورد. هدف ما بعد از خودکفایی باید ایجاد رقابت در بین کشاورزان باشد تا بتوانیم در کشور گندم باکیفیت‌تری تولید کنیم، اما متاسفانه از آنجایی که دولت تمام گندم‌ها را با یک نرخ خریداری می‌کند، برای کشاورز فرقی ندارد که گندم باکیفیت تولید کند.
ایجاد فضای رقابتی با یکسان‌سازی نرخ گندم
آرمین مالکی، کارشناس بازار
موضوع یکسان‌سازی نرخ گندم به‌طور حتم یکی از ضروریات این صنف است که باید با توجه به نیاز بازار برای تحقق آن تلاش کرد. به عبارت بهتر، فضای رقابتی با یکسان‌سازی نرخ گندم صورت می‌گیرد و این حرکت با زور قطع ایجاد فضای رقابتی سالم میان نانوایان، ارتقای کیفیت و رضایت دولت و مصرف‌کننده را به دنبال دارد. در حال حاضر تولیدکنندگان، دولت و مردم از شرایط فعلی رضایت ندارند. بنابراین باید یکسان‌سازی ایجاد شود و اجازه دهیم رقابتی سالم اتفاق بیفتد، چراکه قطعا در شرایط دو نرخی بودن، آرد از بخش یارانه‌ای به بخش آزاد نشت خواهد کرد. این در حالیست که متاسفانه در مقابل افزایش هزینه‌های جانبی، قیمت نان ثابت ماند که این مساله افت کیفیت را در پی داشته است. قطعا مطابق با تغییر و افزایش هزینه‌های انرژی، دستمزد کارگر و سایر هزینه‌های جانبی افزایش نرخ هم باید در آرد و نان لحاظ شود.
بنابراین اگر یکسان‌سازی اتفاق بیفتد، یک فضای رقابتی سالم برای تولیدکنندگان ایجاد شده و در چنین شرایطی دولت از بابت افزایش نرخ نگرانی نخواهد داشت. طبیعتا تولیدکنندگان در فضای رقابتی سالم تلاش می‌کنند تا محصول خوب ارائه دهند که به تبع آن کیفیت نیز افزایش خواهد یافت، اما در حال حاضر فضا برای رقابت سالم مناسب نیست.
گندم‌های داخلی کیفیت پایینی دارند
محمدجواد کرمی، رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم
یکسان‌سازی نرخ گندم سبب بهبود وضعیت و ثبات در بازار نان کشور خواهد شد. این در حالیست که نرخ مصوبی در این سه ساله از سوی دولت به واحدهای صنعتی و سنتی اعلام نشده و از سال 93 تاکنون قیمت نان در واحدهای آزادپز سنتی به دست خود این واحدها تعیین شده، اما قیمت نان واحدهایی که به صورت یارانه‌ای گندم دریافت کرده‌اند، طبق مصوبه‌های دولت بوده است. در حال حاضر حدود 85 درصد واحدهای تولیدکننده نان سنتی از گندم دولتی و یارانه برخوردارند که براساس قیمت مصوب دولت اقدام به عرضه می‌کنند، اما در مقابل این ثبات قیمت هزینه‌های مالیات، بیمه و اجاره‌بها روندی صعودی داشته و این امر موجب شده این واحدها بالاجبار از وزن خمیر نان می‌کاهند و بخش دیگر هم به صورت آزاد به فعالیت می‌پردازند. البته نرخ نان واحدهای آزادپز براساس وضعیت بازار توسط خودشان تعیین می‌شود. یکسان‌سازی نرخ گندم موجب ثبات در بازار نان خواهد شد. اکنون دولت گندم را از کشاورزان با نرخی معین خریداری کرده و به صورت متغیر میان واحدهای صنعتی و سنتی عرضه می‌کند، در حالی که اگر نرخ گندم براساس قیمت جهانی خریداری و عرضه شود، تولیدکنندگان هم ملزم به ارائه کالای باکیفیت خواهند بود. اینجا لازم است اشاره شود که گندم‌های داخلی کیفیت پایینی دارند، به‌طوری که این گندم از کیفیت مناسبی برای عرضه نان در فصل‌های سرد برخوردار نبوده و تولیدکنندگان صنعتی و سنتی مجبور به استفاده بیشتر نمک در نان شده که این امر سلامت نان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در حال حاضر میزان مصرف نان‌های سنتی در کشور نسبت به نان‌های صنعتی بالاست، در حالی که در عمده مناطق دنیا افراد به تولید نان‌های حجیم و نیمه‌حجیم پرداخته‌اند، زیرا سلامت نان‌های حجیم نسبت به تولیدات سنتی در رده بالاتری قرار دارد. طبق برنامه پنجم و ششم توسعه باید 40 درصد تولید نان‌های کشور به سمت تولید نان‌های حجیم برود که در این شرایط بخش زیادی از توجه دولت برای ارائه تسهیلات به واحدهای سنتی بوده تا صنعتی، به همین سبب اکثر کارخانه‌های تولیدی نان‌های حجیم در آستانه تعطیلی قرار گرفته یا بخشی از این تولیدکننده‌ها دست به تولید سنتی نان با بسته‌بندی زده‌اند.
