صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار»‌ گزارش می‌دهد

تعدد متولیان شناسنامه‌دار کردن محصولات «آی تی»

شناسنامه‌دار شدن کالاهای ICT، پروژه‌ای با سابقه طولانی است که در دولت گذشته مطرح شد...
شایلی قرایی
 اما به نتیجه نرسید و اکنون سازمان نظام صنفی رایانه‌ای که در آن زمان پیشنهاددهنده این موضوع بود، طی مذاکراتی با دولت یازدهم در حال پیگیری این موضوع است.
به گزارش کسب و کار نیوز، شناسنامه‌دار کردن کالاهای ICT، به بیشتر از 10 سال گذشته باز می‌گردد، زمانی که مقرر شده بود کالاها از اول فروردین سال 82 شناسنامه‌دار شوند که البته این طرح با گذشت نزدیک به سه سال مجددا از طرف سازمان نظام صنفی رایانه‌ای مطرح و مقرر شد طرح آن در کمیته‌ای از طرف این سازمان بررسی و به سازمان بازرسی، نظارت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تقدیم ‌شود. پس از آن نیز عنوان شد که از کدهای استاندارد بین‌المللی EAN (شماره‌گذاری استاندارد کالای اروپایی) در این پروژه استفاده شود. بدین‌ترتیب و با استفاده از بارکد ملی روی کلیه کالاهای ICT، می‌توان گفت: تمام مسئولیت‌های بعدی از قبیل کیفیت کالا، خدمات پس از فروش و چگونگی ورود به کشور یک مسئول داشته و آن شرکتی است که «کد» متعلق به آن است و همچنین به راحتی می‌توان تشخیص داد که کالا متعلق به کدام تولیدکننده، توزیع‌کننده یا واردکننده است. 
همچنین برای حمایت از مصرف‌کنندگان به‌عنوان اولویت اصلی و بحث مبارزه با قاچاق، مهم‌ترین موضوع شفاف شدن کالاها در بازار است؛ اینکه کالا از کجا آمده و سیر مراحل توزیع آن به چه صورت است و شناسنامه‌دار کردن کالاهای ICT یکی از گام‌هایی است که می‌توان در این زمینه برداشت. روشی که سازمان نظام صنفی رایانه‌ای برای شناسنامه‌دار کردن کالاهای ICT پیشنهاد داده بود، GS1 است که یک روش بین‌المللی و مورد قبول تمامی‌ کشورهای دنیا به شمار می‌رود و این طرح توسط سازمان نصر به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، ‌وزارت صنعت، معدن و تجارت آن زمان و موسسه‌ استاندارد ارائه شد. درنهایت با سابقه طویل پروژه شناسنامه‌دار کردن کالاهای ICT و تعویق آن به دلایل مختلف، با توجه به پیگیری‌های سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران و طرح این موضوع با دولت یازدهم، شاید بهترین زمان باشد که طلسم این پروژه نهایتا شکسته شده و این موضوع به سرانجام برسد. 
روش‌های استاندارد بین‌المللی برای کاهش هزینه
  اصغر رضانژاد، دبیر سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران تعدد متولی از موانع پروژه شناسنامه‌دار کردن کالاست. شناسنامه‌دار کردن کالاها باعث می‌شود کالایی که در بازار وجود دارد، شناسنامه و مسئولی داشته باشد. به‌عبارت دیگر باید در کشور از روش‌های استاندارد بین‌المللی برای کاهش هزینه‌ها استفاده کرد. 
 سازمان فناوری اطلاعات، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و وزارت صنعت، معدن و تجارت متولیان طرح شناسنامه‌دار کردن کالاهای ICT هستند که باید به جمع‌بندی مناسب رسیده و از استانداردهای بین‌المللی باز برای این طرح استفاده کنند. کمتر کسی در اهمیت این اصل که کالاها باید شناسنامه‌‌دار باشند، شک دارد و این موضوع در تولید و واردات کالا از این جهت که در سطح کلان مملکتی ایجاد زبان مشترک می‌کند، از اهمیت زیادی برخوردار است. در بند 8 ماده 4 مصوبه 163 سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز آمده است که تولیدکنندگان اقلام ICT باید شناسایی شوند و در صورتی که امکان تولید یک کالا وجود ندارد نیز کالاهای وارداتی شناسنامه‌دار شود. همچنین بهتر است به جای استفاده از شناسنامه‌هایی که پیش از این با یک رویکرد تهیه می‌شد، از نظام‌های استانداردی که در سطح بین‌المللی وجود دارد، استفاده شود. 
البته وجود نگرش‌های متفاوت در تهیه شناسنامه‌ها تاکنون سبب شده که اقدامات انجام شده جوابگوی نیاز تمام ذی‌نفعان نباشد. درباره وجود نگرش‌های گوناگون در رابطه با شناسنامه‌دار کردن کالاها نیز باید اشاره شود که در شناسنامه‌دار کردن کالا دو فضا با دو رویکرد متفاوت شامل فضای اقلام تدارکاتی (IOS) و تولیدی (IOP) وجود دارد و دولت باید از رویکرد IOS استفاده کند، در صورتی که در حال حاضر در وزارت صنعت، معدن و تجارت از رویکرد IOP بهره‌گیری می‌شود. همچنین ماهیت‌های متفاوتی از قبیل فعالیت اقتصادی، کالا، خدمات و... است که برای هرکدام از آنها سیستم‌های بین‌المللی و ملی متفاوتی وجود دارد. علاوه‌بر آن در برخی از رویکردها به موضوع طبقه‌بندی پرداخته می‌شود و در برخی دیگر به موضوع کدگذاری و بعضی‌ها نیز هر دو را مورد بررسی قرار داده‌اند. لذا نمی‌توان یک سیستم کدگذاری یا طبقه‌بندی را انتخاب و جایگزین تمام سیستم‌ها کرد. 
اقدامات انجام‌شده در سازمان نصر برای پیگیری پروژه شناسنامه‌دار کردن کالا ادامه دارد. سازمان به‌عنوان عضو کمیسیون دولت الکترونیک از سال گذشته با متولیان این موضوع مباحثی را مطرح کرده همچنین بحث رهگیری کالا در راستای مبارزه با قاچاق در دولت جدید مطرح شده است. با شناسنامه‌دار شدن کالا مشخص می‌شود اقلام چه ویژگی‌هایی دارند. در آن صورت کالاهایی که می‌توانند در کشور تولید شوند، شناسنامه‌دار شده و از طرف دیگر کالاهایی که ظرفیت ساخت آنها در کشور وجود ندارد با تعرفه گمرکی مناسب وارد می‌شوند و ویژگی‌های آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد و مبنای اطلاعاتی برای داده‌کاوی به دست می‌دهد. از طرفی از دلایل قاچاق کالا بحث هزینه‌های نامتعارف گمرک است. با شناسنامه‌دار شدن کالاها در کنار کالاهایی که تولید می‌شوند تناسب تعرفه با مشخصات فنی کالاهای دیگر رعایت شده که باعث می‌شود فروشندگان تمایلی برای قاچاق این کالاها نداشته باشند. 
  تمام کالاهای تولیدی و خدمات باید شناسنامه اینترنتی داشته باشند 
  رضا صالحی، کارشناس ارشد فناوری اطلاعات استفاده از خدمات اقتصاد بازرگانی اینترنتی و دادوستد آنلاین در جهان رو به گسترش است و اقتصاد‌ آی‌تی در ایران می‌تواند همه بازارهای اقتصادی اعم از کار، کالا، پول و سرمایه را متحول کند و گزینه خوبی برای جایگزینی درآمدهای نفتی باشد.
 از طرفی استفاده از خدمات بازرگانی آنلاین در جهان رو به گسترش است و یکی از شاخص‌های پیشرفت و توسعه یافتگی کشورها نیز به رتبه آنها در بهره‌مندی از این خدمات اختصاص دارد به‌طوری که کشورهای پیشرفته در صدر خریداران اینترنتی و آنلاین قرار دارند. 
آمریکا رتبه اول را دارد و کشورهای اروپایی و چین، کره جنوبی و هند هم جزو 10 کشور اول هستند و ارزش خرید آنلاین در سال گذشته به 1200 میلیارد دلار بالغ شده است.
 برای توسعه بازرگانی آنلاین در کشور به فرهنگ‌سازی و همچنین ایجاد زیرساخت‌های فنی نیاز است که برنامه‌ریزی برای گسترش آنها می‌تواند بازار کار کشور را نیز توسعه دهد و زمینه جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز بیشتر خواهد شد. همچنین امروزه همه کالاهای تولیدی و خدمات باید شناسنامه اینترنتی داشته باشند که قابلیت عرضه در فضای اینترنت را پیدا کنند و یکی از مختصات هر کالایی را ویژگی‌های اینترنتی آن تشکیل می‌دهد. 
استفاده از لوازم خرید آنلاین پرتابل و قابل حمل مانند گوشی تلفن همراه از رایانه‌های شخصی پیشی گرفته است و نشان می‌دهد که بازرگانان اینترنتی باید خدمات خود را طوری طراحی کنند که قابلیت عرضه در بستر تلفن همراه و تبلت‌های قابل حمل را داشته باشند. در حوزه اقتصاد و تجارت نیز همزمان، با رشد و توسعه اینترنت در سراسر جهان، تجارت و خرید و فروش اینترنتی رشد شتابان و قابل ملاحظه‌ای داشته است. همه کشورهای دنیا با توجه به مزیت‌های فراوان تجارت و خرید و فروش آنلاین از جمله بالا بودن سرعت، کارایی و کاهش هزینه‌ها و مقرون به‌صرفه بودن آن در مقایسه با خرید و فروش سنتی درصدد استفاده هر چه بیشتر از آن هستند.