صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

مسعود سعادت‌مهر، اقتصاددان

بیکاری در ایران ساختاری است

درباره موانع ایجاد اشتغال در اقتصاد ایران می‌توان اشاره کرد که بیکاری ساختاری در اقتصاد ایران از دلایل ایجاد نشدن اشتغال است. به عبارت دیگر، متناسب نبودن آموزش‌های دانشگاهی با نیازهای بازار کار یکی از موانع ایجاد اشتغال در ایران است.
سرمقاله
آموزش‌هایی که در دانشگاه‌ها به دانشجویان داده می‌شود، بیشتر به صورت نظری و تئوریک بوده و کمتر جنبه عملی دارد، به گونه‌ای که فارغ‌التحصیلان عملا در بازار کار مهارتی ندارند. در دانشگاه‌های ما تنها کمی‌نگری و مدرک‌گرایی رشد یافته است و فارغ‌التحصیلان مهارت لازم و عملی را برای حضور در بخش خصوصی ندارند و تنها به دنبال کار در بخش دولتی آن هم به شکل دفتری و کارمند پشت میزنشین هستند. کمبود سرمایه از مهم‌ترین موانع ایجاد اشتغال در ایران است؛ در شرایطی که سرمایه کم باشد و سرمایه‌گذاری شکل نگیرد، شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی کمتر فعال هستند و سطح تولید آنها کاهش می‌یابد و به تبع آن اشتغال نیز کمتر می‌شود و بیکاری افزایش می‌یابد. 
وجود بیکاری ساختاری در اقتصاد ایران از دیگر موانع ایجاد اشتغال است. بیکاری ساختاری به این معناست که تخصص و مهارت‌های نیروی کار متناسب با بازار کار نیست. پایین بودن فرهنگ کار از دیگر موانع ایجاد اشتغال در ایران است. همچنین جذب سرمایه‌های خارجی برای فعال کردن بنگاه‌های اقتصادی و فراهم کردن زمینه اعطای تسهیلات بانکی با بهره پایین و دوره تنفس بالا، کیفیت‌بخشی به آموزش‌   های دانشگاه‌ها و آموزش‌های عملی از راهکارهای رفع موانع ایجاد اشتغال در ایران است. دولت می‌تواند با تشویق صادرات و تخفیف مالیات سیاست‌های پولی مناسب را برای ایجاد اشتغال به ‌کار گیرد. 
از سوی دیگر، راهکار ایجاد اشتغال در تمام کشورهای توسعه‌یافته، حمایت از بخش خصوصی، بهبود وضعیت کسب‌وکار و تمرکز بر رشد سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی است. در حال حاضر نرخ ورود افراد جویای کار افزایش یافته است و حتی در صورت ایجاد اشتغال بالای سالانه، نمی‌توان امیدوار بود که نرخ بیکاری کاهش قابل توجهی داشته باشد. بنابراین تصمیم بد دولت در این زمینه می‌تواند تداوم سیاست‌های دستوری و حمایتی برای اشتغال سازمان‌های دولتی باشد و تصمیم سخت نیز اطلاع‌رسانی درباره ظرفیت اقتصادی ایران برای ایجاد اشتغال و فراهم کردن زمینه برای افزایش تولید مانند سیاست‌های ارزی، بهبود وضعیت کسب‌وکار و جذب سرمایه‌گذاری خارجی است.