نفس لباس دستدوم پیشینهای طولانی در اقتصاد خانواده ایرانی داشته است و نام مصطلح....
شایلی قرایی
این نوع البسه در ایران، برگرفته از یک سریال قدیمی تلویزیون است؛ در دهه شصت، یک سریال ژاپنی با نام سالهای دور از خانه از سیما پخش میشد که شخصیت زن این سریال اوشین و شوهرش ریوزو تاناکورا فروشگاههای پوشاکی را با نام تاناکورا تاسیس کردند اما بعد از مدتی ورشکست شده و چوب حراج به فروشگاههای خود زدند، با توجه به اینکه این لباسها بهصورت فله و وضعیتی حراجگونه عرضه میشدند، مردم نام تاناکورا را به مغازههای عرضه این نوع لباسها نسبت دادند که تا الان نیز از این نام استفاده میشود. بازار پوشاک استوک یا دستدوم که به لباسهای تاناکورا معروف شده، با آغاز فصل زمستان و همچنین با نزدیک شدن به بازار شب عید از رونق ویژهای برخوردار میشود.
به گزارش کسب و کار نیوز، در این مغازهها که به مغازههای «تاناکورا» معروف هستند، تقریبا هر نوع پوشاکی یافت میشود؛ از پوشاک بزرگسال تا بچهگانه، شالگردن بافتنی، کیفهای قدیمی اغلب زوار دررفته، کفشهای اسپرت و مجلسی گرفته تا عروسکهای پولیشی در آنجا فراوان یافت میشود. از آنجا که این پوشاک بهصورت فلهای وارد میشود، ظاهر آنها بسیار چروک است و بعد از خرید، ابتدا آنها را باید شست و بعد هم به اتوشویی سپرد تا حسابی چینوچروکهای لباس خریداری شده، صاف شود اما هر چقدر چین و چروکهای این لباسها را با اتو صاف کنیم و حتی به آنها آهار هم بزنیم، یک مشکل شاید هرگز از بین نرود و آن بوی مادهایست که به این لباسها میزنند.
با توجه به اینکه همواره دغدغههایی نظیر سلامت بهداشتی و روانی مردم، تهاجم فرهنگی و زیانرسانی به اقتصاد استان مطرح بوده و در قوانین گمرکی نیز جرایم قابل توجهی برای قاچاق درنظر گرفته شده است اما این موانع و ذکر دغدغهها موثر نیفتاده و این بازار روزبهروز بر شمار مغازهها و تنوع اجناسش میافزاید.
صف بستن مردم در جلوی مغازههای تاناکورا
مونا ابراهیمی، کارشناس ارشد بهداشت خانواده
با ورود لباسهای استوک و دستدوم به کشور از دهه هفتاد، این پوشاک مشتریان خاص خود را پیدا کرد. پوشاکی که با قیمتی پایین مشتریان زیادی را به خود جذب کرده بهگونهای که بارها شاهد صف بستن آنان در جلوی مغازهها به هنگام رسیدن بستههای این البسه هستیم. مشتریان برای پیدا کردن پوشاک مورد نظر خود مدتها بهدنبال زیرورو کردن این لباسها هستند، بدون اینکه به عواقب و مشکلات بهداشتی و پوستی آن توجهی داشته باشند. همچنین تاکید میشود که 70 درصد لباسهای دستدوم بدون نظارت و دریافت تاییدیه بهداشتی به شکل قاچاق و غیرقانونی وارد کشور میشود. با توجه به اینکه پوشاک خارجی دستدوم و کهنه است و از دیگر کشورها وارد میشود، باید مجوز داشته باشد.
پوشاک دستدوم از خارج از کشور وارد ایران میشود و از لحاظ بهداشتی دارای آلودگی است و استفاده از آنها برای افراد مشکلات بهداشتی بهدنبال دارد و موجب ایجاد بیماریهای پوستی میشود. احتمال آلوده شدن مردم به انواع بیماریها از طریق پوشیدن لباسهای دستدوم بسیار زیاد است و استفاده از این لباسها سلامت مردم را به مخاطره میاندازد.
استفاده از این پوشاک علاوه بر به خطر انداختن سلامت افراد، هزینههای درمانی سنگینی نیز به خانوادهها تحمیل میکند. از طرف دیگر ممکن است در هر جایی از جهان، فردی به هر دلیلی دچار بیماریهای عفونی یا پوستی باشد که لباس و پوشاکش بهدلیل تماس مستقیم با تن، یکی از عوامل انتقال بیماری به دیگران است.
قیمت البسه تاناکورایی از 1000 تا یک میلیون تومان
اکبر رضاپور، فروشنده لباس استوک و دستدوم
این لباسها بهصورت بستههای پر از لباسهای فشرده شده از مرزهای غربی و شرقی وارد کشور شده و توسط واسطهها بهدست عمدهفروشها میرسد.
دوام، رنگبندی و دوخت این البسه با نوع ایرانی آن تفاوت داشته و عموما تولید کشورهای چین، ایتالیا، ترکیه و کره است.
قیمت البسه تاناکورایی از ۱۰۰۰ شروع شده و گاهی اگر برند معروفی باشد، به یک میلیون تومان هم میرسد. شلوارهای جین مردانه از 3 تا 50 هزار تومان و انواع زنانه این کالا از 5 تا 60 هزار تومان قیمتگذاری میشود.
در میان خریداران دارا و ندار، فقیر و غنی و از همه اقشار مشاهده میشود و شاید میتوان گفت ثروتمندان و آنهایی که از نظر مالی وضع خوبی دارند، از مشتریان دائمی و همیشگی این بازار هستند. مردم باید قدردان واردکنندگان این پوشاک باشند چون با قیمت کمتر جنس مرغوبتر تحویل میگیرند. همچنین بسیاری از خریداران عمده هنگام باز کردن بهاصطلاح بار جدید ، حضور یافته، اجناس را انتخاب و جهت عرضه در بوتیک و مجتمعهای تجاری بهصورت کلان خرید میکنند.
با توجه به اینکه قالب کالاها و اجناس در بازار شامل کاپشن، شلوار، گرمکن، پالتو و کفش است، فصلهای آبان و آذر پرفروشترین روزها برای آنها محسوب میشود، از اینرو در مواقعی که هوا خوب است و مسافران و گردشگران به استان میآیند، رونق بازار دوچندان است و حضور مهمانان و گردشگران در فصلهای سرد سال کمتر است. البته در سالهای اخیر با رسیدن به ماه اسفند و نزدیک شدن به بهار و شب عید هم کالاهای مناسب این فصل عرضه میشود. بهطور کلی باید گفت تاناکورا لباسی چهارفصل شده است.
حرکتهای سازماندهی شده از سوی رقبا برای نابودی صنایع داخلی
سعید غدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک
واردکنندگان با استفاده از خلا موجود در گمرک واردات وحشتناک پوشاک از رده خارج را به کشور انجام میدهند و اگر اقدام درستی نشود، بسیاری از تولیدکنندگان یا تعطیل یا واردکننده خواهند شد.
متاسفانه صنعت پوشاک کشور مورد هجمه سنگین واردات غیرقانونی قرار گرفته و همین امر موجب شده بسیاری از تولیدکنندگان پوشاک با از دست دادن بازارهای خود حجم تولید خود را تا حد زیادی کاهش دهند. همین موضوع سبب کاهش تولید در زنجیره تامین پوشاک اعم از ریسندگی، بافندگی، رنگرزی ، چاپ و تکمیل و سایر صنایع مرتبط شده است. ظاهرا حرکتهای سازماندهی شده از سوی رقبای این صنعت بهویژه در کشورهای همسایه شکل گرفته که هدفگذاری آن نابودی صنایع داخلی است. هیچ آمار درست و متقنی از میزان واردات غیرقانونی پوشاک به کشور در دست نیست درحالی که آمار واردات رسمی اظهار شده در سال گذشته کمتر از 20 میلیون دلار بوده و رقم اظهار شده واردات پوشاک از سوی گمرک طی سال جاری 60 میلیون دلار است. همچنین میزان واردات غیرقانونی توسط برخی مبادی ذیربط حدود 3 میلیارد دلار تخمین زده میشود این در حالیست که برخی مبادی اطلاعاتی کشور میزان واردات غیرقانونی به کشور را طی سال 93 بیش از 4 میلیارد دلار و برای سال جاری بیش از 5 میلیارد دلار اعلام میکنند. از سوی دیگر، عدم اجرای صحیح قوانین گمرکی و عدم شفافیت در مراحل ثبت سفارشها مشکلات دیگری است که در بازار بیداد میکند. بسیاری از واردکنندگان یا کمپانیهای بزرگ پوشاک با استفاده از همین خلا موجود و عدم اجرای صحیح قوانین گمرکی این حجم واردات وحشتناک را به کشور تحمیل میکنند. علاوه بر این شرکتهای خارجی اجناس خارج از رده خود یا پوشاک استوک موجود در بازار خود را با اسامی برندهای مطرح یا حتی نامهای ناشناخته وارد کشور میکنند. با اظهار غلط در گمرک و عدم پرداخت حقوق دولت و دامپینگ کالاها، حقوق مصرفکنندگان داخلی هم زیرپا گذاشته میشود و فروشندگان اجناس خود را چند برابر قیمت میفروشند و تازه جایزه صادراتی هم از کشور خود دریافت میکنند. درواقع بخش زیادی از پوشاک وارداتی به کشور، پوشاک استوک و بیکیفیت است. امیدواریم با اجرای صحیح قوانین گمرکی و علیالخصوص دستورالعمل نحوه فعالیت شرکتهای خارجی عرضهکننده پوشاک در کشور، شاهد کاهش این آمار نگرانکننده باشیم چراکه اگر اقدام عاجلی در این خصوص نشود، بسیاری از تولیدکنندگان کشور در سال آینده فعالیت خود را تعطیل میکنند یا خود به صف واردکنندگان خواهند پیوست. البته برنامههای خوبی در وزارت صنعت و گمرک در دست پیگیری است که امیدواریم زودتر به نتیجه برسد.
پولدارها هم بهدنبال لباسهای استوک و دستدوم هستند
فرید اصلی، تولیدکننده پوشاک
گران بودن پوشاک به موازات گران شدن خیلی از کالاها در جامعه یکی از علل اصلی روی آوردن مردم به مغازههای پوشاک یاد شده است. همچنین برخی مشتریها طراحی و دوخت مناسب و بهتر این لباسها نسبت به پوشاک نو را علت عمده مراجعهشان به مغازههای دستدومفروشی عنوان میکنند. برخلاف تصور خیلیها که فکر میکنند مغازههای دستدومفروشی پوشاک، فقط افراد فقیر جامعه را به سمت خودش میکشد و پولدارجماعت، اصلا گذرشان به این مغازهها نمیخورد اما اتفاقا در این مغازههای تاناکورا همهجور آدم، از فقیر تا غنی را میتوان پیدا کرد.
این بدان معناست که در این مغازهها گاهی اوقات کسانی که بهدنبال لباسهای مارکدار میگردند هم دیده میشوند. این افراد گاهی اوقات از هر یکصد لباسی که در این فروشگاهها زیرورو میکنند، لباسی مارکدار پیدا میکنند که شاید همان را اگر بهعنوان پوشاک نو بخرند، مجبورند تا چندین برابر هزینه کنند.