سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
اگر می‌خواهید علت اصلی بالارفتن ارزش دلار را بفهمید و دورنمایی از آینده داشته باشید این گزارش را بخوانید.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از مجله آینده نگر، گزارش‌های ترسناک از اوج‌گیری ارزش دلار به یکی از اخبار اصلی روزنامه‌ها و شبکه‌های خبری دنیا تبدیل شده است. ارزش دلار آن‌چنان در برابر ۶ ارز قدرتمند دنیا بالا رفته که رکوردی ۱۴ ساله را شکسته است. مسئله اینجاست که واحد پولی قدرتمند آن‌طور که به نظر می‌رسد به نفع اقتصاد کشورها نیست. به گفته اقتصاددانان دلار قدرتمند به تولیدکننده‌ها و صادرکنندگان امریکایی ضربه می‌زند و باعث خروج سرمایه از کشورهای در حال رشد می‌شود. دیوید بکورث، پژوهشگر ارشد در دانشگاه جرج میسون - در آرلینگتون ویرجینیا - در ماه نوامبر گفت: «دلار قوی مثل طناب گردن اقتصاد جهان را می‌فشارد.»
آنچه واقعا نگران‌کننده است این است که اگرچه دلار از زمان انتخابات امریکا ۶ درصد در برابر یورو و ۱۲ درصد در برابر ین ژاپن رشد داشته، اما هنوز کاملا پایین‌تر از اوج‌گیری‌های بی‌سابقه قبلی‌اش است. افزایش ارزش دلار به میزان کنونی باعث دردسرهای جدی برای دنیا شده، حالا تصور کنید اگر ارزش دلار به طور جدی بالا برود اوضاع اقتصاد جهان چقدر بد خواهد شد.
نمودار این صفحه نشان می‌دهد که دلار برای اوج‌گیری چقدر جا دارد. این «شاخص فدرال رزرو ارزش دلار» در برابر سبد ارزهای ۲۶ شریک تجاری امریکاست و ارزش هر ارز با نرخ تورم آن کشور تنظیم شده است. این شاخص برای فهم ارزش دلار در مقایسه با شاخص دلار امریکا (U.S. Dollar Index) که مشهورتر است شاخص بهتری به حساب می‌آید. شاخص دوم دلار را با فقط ۶ ارز دیگر مقایسه می‌کند که هیچ‌کدام با نرخ تورم تنظیم نشده‌اند. همان‌طور که می‌بینید شاخص فدرال رزرو در مرحله کنونی همچنان ۱۰ درصد پایین‌تر از سال ۲۰۰۲ و ۱۹ درصد پایین‌تر از نقطه اوج دلار در ۱۹۸۵ است. در ۱۹۸۵ برای جلوگیری از پیامدهای فاجعه‌بار دلار بسیار قوی، جامعه جهانی به طور اضطراری مجبور شد به توافقی برسد که بر اساس آن با فروش رسمی و برنامه‌ریزی‌شده ذخایر دلار، ارزش آن پایین بیاید.
در حال حاضر عواملی بنیادین به افزایش ارزش دلار کمک می‌کنند. اول اینکه رشد اقتصاد امریکا قوی و بیکاری پایین است، و سیاست‌گذاران فدرال رزرو پیش‌بینی می‌کنند که نرخ بهره کوتاه‌مدت در سال ۲۰۱۷ باز هم افزایش یابد، و افزایش نرخ بهره بانکی اصولا باعث افزایش ارزش دلار در برابر دیگر ارزها می‌شود. به علاوه سرمایه‌گذاران بر این باورند که دونالد ترامپ با پایین آوردن مالیات شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها باعث تقویت رشد اقتصاد امریکا خواهد شد. خوش‌بینی به آینده هم یک عامل دیگر تقویت دلار است.
در این میان به گفته ازوار پراساد، اقتصاددان دانشگاه کورنل، «بحران بدهی منطقه یورو و دردسرهای اخیر یوآن، واحد پول چین، باعث تضعیف رقبای اصلی دلار شده و تسلطش بر بازار را تقویت کرده است.» بانک هلندی ABN Amro که از بقیه نسبت به آینده یورو بدبین‌تر است پیش‌بینی کرده یورو که بهار گذشته ۱.۱۵ دلار می‌ارزید، در اکثر ماه‌های ۲۰۱۷ فقط ۹۵ سنت ارزش داشته باشد. گزارش ماه نوامبر این بانک با تیتر «ترامپ به دلار بال می‌دهد» منتشر شده بود.
البته دلار قدرتمند به ضرر رشد اقتصاد امریکاست چرا که باعث می‌شود کالاها و خدمات امریکایی در جهان گران‌تر شوند و رقابت‌پذیری‌شان پایین بیاید. به گفته برد ستسر، از شورای روابط خارجی در نیویورک، «تخمین‌های کلی نشان می‌دهد که هر ۱۰ درصد افزایش ارزش دلار باعث افزایش یک درصدی کسری تراز تجاری به عنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی می‌شود و این به معنای از بین رفتن صدها هزار شغل است.» اخیرا شرکت‌های بزرگ امریکایی از جمله بوئینگ، امرسون الکتریک، 3M و یونایتد تکنولوجیز نسبت به عواقب تداوم افزایش ارزش دلار هشدار داده‌اند.
تقویت دلار به علاوه می‌تواند در بازارهای رو به رشدی نظیر مکزیک و ترکیه هم دردسرساز شود. طبق گزارش بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی (BIS) درست است که تقویت دلار باعث می‌شود رقابت‌پذیری کاهای کشورهای در حال رشد بالاتر رود، اما مسئله اینجاست که دلار قدرتمند باعث می‌شود این کشورها وام کمتری از دولت‌های غربی بگیرند چرا که پس دادن این وام‌ها به دلار سخت‌تر از گذشته است. این یعنی سرمایه‌گذاری در این کشورها پایین خواهد آمد.
البته تعدادی از تحلیل‌گران هم بر این باورند که زیاد نباید نگران تداوم ارزش دلار باشیم. به گفته گورکی اوکویتا، از شرکت مدیریت دارایی نوبرگر برمن «ما فکر می‌کنیم که دلار تقریبا به بالاترین حدی که می‌توانسته برسد، رسیده و دیگر از این بالاتر نخواهد رفت.» جو کوگن، از Scotia Capital در نیویورک می‌گوید: «فراموش نکنید حتی بازارهای در حال رشدی که نگران بازپرداخت وام‌های خود به دلار هستند، درآمدهای وارداتی‌شان را با همین دلار قوی دریافت می‌کنند. این یعنی خیلی جای نگرانی وجود ندارد.» مارک فولت از شعبه هنگ‌کنگ بانک امریکایی جی‌پی مورگان چیس هم معتقد است اقتصادهای در حال رشد حالا در وضعیت بهتری از مثلا سال ۱۹۹۷ هستند. سالی که افزایش ارزش دلار باعث بحران مالی در آسیا شد. البته فولت هم نمی‌داند دلار قرار است از این هم قدرتمندتر شود یا نه. «راستش را بخواهید هیچ‌کس هیچ تصوری ندارد که به کجا می‌رویم.»
دلار در ۱۹۸۵ به لطف سفته‌بازها و هجوم سرمایه‌گذاران خارجی فراری از مالیات به امریکا اوج گرفت.
منبع: بلومبرگ- بیزینس‌ویک
