سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
محمد خوانسارى، رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش‌بینی می‌کند با توسعه....
مریم بابائی
بستر ارتباطی از جمله نسل چهار و پنج شبکه‌های موبایل شاهد رشد بیش از پیش فضای توسعه کسب‌وکارهای خلاقانه و نو در کشور و حتی منطقه باشیم.
به گزارش کسب و کار نیوز، طی سال‌های گذشته یکی از عرصه‌هایی که در آن فرصت رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و اشتغالزایی برای تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی فراهم بوده، حوزه فاوا بوده است. شرکت‌هایی مانند دیجی‌کالا، تب سی، اسنپ و... از جمله صدها نمونه کوچک و بزرگ شرکت‌های موفقی هستند که توانسته‌اند با بهره‌مندی از بستر فناوری اطلاعات و زمان مناسب ورود به بازار و از همه مهم‌تر تزریق نوآوری و خلاقیت در ارائه خدماتی مشتری‌پسند و با استفاده از رویکردها و مدل‌های جدید کسب‌وکار از جمله ساختار پلتفرمی جای خود را در فضای اقتصاد کشور باز کنند. محمد خوانسارى، رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش‌بینی می‌کند با توسعه بستر ارتباطی از جمله نسل چهار و پنج شبکه‌های موبایل شاهد رشد بیش از پیش فضای توسعه کسب‌وکارهای خلاقانه و نو در کشور و حتی منطقه باشیم. در ادامه گفتگو با وی درباره فرصت رشد دانش‌بنیان‌ها و بسترهایی که از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت می‌گیرد را می‌خوانید.
به گزارش کسب و کار نیوز، طی سال‌های گذشته یکی از عرصه‌هایی که در آن فرصت رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و اشتغالزایی برای تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی فراهم بوده، حوزه فاوا بوده است. شرکت‌هایی مانند دیجی‌کالا، تب سی، اسنپ و... از جمله صدها نمونه کوچک و بزرگ شرکت‌های موفقی هستند که توانسته‌اند با بهره‌مندی از بستر فناوری اطلاعات و زمان مناسب ورود به بازار و از همه مهم‌تر تزریق نوآوری و خلاقیت در ارائه خدماتی مشتری‌پسند و با استفاده از رویکردها و مدل‌های جدید کسب‌وکار از جمله ساختار پلتفرمی جای خود را در فضای اقتصاد کشور باز کنند. محمد خوانسارى، رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش‌بینی می‌کند با توسعه بستر ارتباطی از جمله نسل چهار و پنج شبکه‌های موبایل شاهد رشد بیش از پیش فضای توسعه کسب‌وکارهای خلاقانه و نو در کشور و حتی منطقه باشیم. در ادامه گفتگو با وی درباره فرصت رشد دانش‌بنیان‌ها و بسترهایی که از سوی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت می‌گیرد را می‌خوانید.
طی چند سال اخیر تاکید زیادی بر ایجاد زیست‌بوم و اکوسیستم دانش‌بنیان در کشور شده است. جدا از رشد استارت‌آپ‌ها و ایده‌های کارآفرینی از سوی نسل جدید جوان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، حمایت‌های خوبی هم از سوی نهادهای مختلف شده است. ارزیابی شما از این فضا چیست؟ آیا می‌توانیم بگوییم در حال حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان هستیم؟
به اعتقاد من فضای کنونی کشور با حمایت‌هایی که از سوی نهادهای مختلف شده و حرکت خیل عظیم نسل جوان و خلاق، فضایی بسیار رو به رشد است و می‌توان گفت فاوا توانسته نقش کلیدی و توانمندساز خود را در توسعه صنعت و خدمات گوناگون به خوبی نشان دهد و امید می‌رود با بهره‌مندی از استعداد و توان دانشجویان و حتی دانش‌آموزان در ارائه ایده‌های کاربردی مبتنی بر بستر فاوا، حداقل در بخش خدمات شاهد رشد اقتصادی قابل‌توجهی باشیم. در بخش صنعت نیز با استناد به قوانین کشور و به‌روزرسانی آنها از جمله قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از تولید و محصولات داخلی و نظام‌نامه پیوست فناوری و حمایت‌ها و تسهیلات متعددی که وجود دارد، بر این باورم که می‌توان با اتکا به توان شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی به جامعه دانایی‌محور دست یابیم.
پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات چه سرمایه‌گذاری و حمایت‌هایی از شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا داشته است؟
حمایت از بخش خصوصی همواره از جمله اهداف و ماموریت‌های اولویت‌دار پژوهشگاه بوده و در این زمینه پژوهشگاه دو برنامه کلیدی را در راستای حمایت از این شرکت‌ها دنبال می‌کند؛ یکی اولویت بخشیدن به شرکت‌های دانش‌بنیان شرکت‌کننده در فراخوان‌های طرح‌ها و پروژه‌های پژوهشگاه است و دیگری اولویت قرار دادن شرکت‌های دانش‌بنیان شرکت‌کننده در مناقصات خرید پژوهشگاه. در کنار این مساله پژوهشگاه همواره بر آن بوده تا با اشتراک دانش تخصصی در حوزه‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی رایگان که بعضا با دعوت از خبرگان داخلی و خارجی این حوزه صورت گرفته است در ارتقای سطح دانش این شرکت‌ها نقش موثری داشته باشد. نکته حائز اهمیت دیگر، گران بودن هزینه تحقیق و توسعه برای شرکت‌های نوپا، کوچک و متوسط است که در این راستا پژوهشگاه از سال گذشته برنامه آزادرسانی دستاوردها و گزارش‌های تحقیقاتی خود را در دست اقدام دارد و تاکنون بسیاری از این دستاوردها از طریق درگاه‌های مختلف اطلاع‌رسانی اعم از وبگاه، کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی آزادرسانی شده و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است که می‌توان گفت براساس بازخوردهای دریافتی تاثیر رضایت‌بخشی در اشاعه دانش مورد نیاز شرکت‌های نوپا داشته است و در کنار آن همچنین خاطرنشان می‌شود که کاهش هزینه تحقیق از طریق مشارکت در تولیدات راهبردی و استفاده از آزمایشگاه‌های تخصصی و به‌روز را می‌توان به عنوان یکی دیگر از اقدامات حمایتی پژوهشگاه ذکر کرد. در کنار آن امکان مشاوره‌های علمی و تخصصی توسط اعضای هیات علمی و پژوهشگران مرکز به متقاضیان فراهم بوده و هست. علاوه بر این اقدامات دیگری از جمله انعقاد تفاهمنامه‌های همکاری با بخش‌هایی از جمله پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، صندوق حمایت از صنایع الکترونیک (صحا) و همچنین همکاری نزدیک با وزارتخانه در ارزیابی شرکت‌های متقاضی وام وجوه اداره شده یا متقاضی وام صندوق کارآفرینی امید را می‌توان از جمله دیگر اقدامات حمایتی پژوهشگاه از این شرکت‌ها برشمرد. ان‌شاءا... در سال آینده هم با عنایت به حمایت‌های مقام عالی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مساعدت وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری بستر فعال دیگری نیز برای حمایت از بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان از طریق ایجاد پارک تجاری علم و فناوری حوزه فاوا فراهم می‌شود.
تا چه حد توانسته‌اید بستر رشد و تولید دانش و فناوری‌های بومی در حوزه فاوا را فراهم کنید؟
مبتنی بر اولویت‌های تحقیقاتی مشخص‌شده در برنامه ششم، رصد و بومی‌سازی فناوری‌های نوظهوری از جمله اینترنت اشیا، کلان‌داده‌ها، توسعه فناوری نسل چهار و پنج شبکه‌های ارتباطی، رایانش ابری و SDN در کنار ارتقا و توسعه فناوری‌هایی از جمله جویشگر بومی، رادیو 4G در دستور کار پژوهشگاه قرار گرفته که در این راستا تدوین نقشه‌راه توسعه این فناوری‌ها در پژوهشگاه در حال اتمام است و ان‌شاءا... از سال آینده وارد فاز عملیاتی و اجرایی کردن نقشه‌راه توسعه و بومی‌سازی فناوری‌ها مطابق با اولویت‌ها و نیاز کشور خواهیم شد. لازم به ذکر است تحقق این برنامه‌ها بدون در نظر گرفتن دیدگاهی کلان و بازیگران اکوسیستم آن امکان‌پذیر نخواهد بود؛ از اینرو سعی شد نقشه‌راه‌ها با مشارکت حداکثری کلیه ذینفعان آن اکوسیستم تدوین شود و در این راستا فروم‌ها و انجمن‌های هم‌اندیشی‌ای شکل گرفت که به صورت منظم موضوعات فنی و غیرفنی و چالش‌های موجود در آن به بحث و چاره‌اندیشی گذاشته می‌شود که از جمله آن می‌توان به فروم 5G اشاره کرد که تاکنون 12 نشست با استقبال بخش‌های مختلف برگزار شده و نتایج آن در تدوین نقشه‌راه توسعه این فناوری لحاظ شده است.
ارزیابی شما از وضعیت فعلی مدل‌های کسب‌وکار فاوا در کشور چیست و چقدر این فضا رو به رشد و بهبود است؟
شواهد نشان می‌دهد فضای کسب‌وکار فاوا در ایران با دهه‌های قبل و چند سال گذشته قابل مقایسه نیست و می‌توان روندی که در رشد بازار فاوا و شرکت‌های فعال در این حوزه در کشورهای بین‌المللی وجود دارد را در ایران نیز به خوبی مشاهده کرد. شرکت‌هایی مانند دیجی‌کالا، تب‌سی، اسنپ و... از جمله صدها نمونه کوچک و بزرگ شرکت‌های موفقی هستند که توانسته‌اند با بهره‌مندی از بستر فناوری اطلاعات و زمان مناسب ورود به بازار و از همه مهم‌تر تزریق نوآوری و خلاقیت در ارائه خدماتی مشتری‌پسند و با استفاده از رویکردها و مدل‌های جدید کسب‌وکار از جمله ساختار پلتفرمی جای خود را در فضای اقتصاد کشور باز کنند. ازاینرو پیش‌بینی می‌شود با توسعه بستر ارتباطی از جمله نسل چهار و پنج شبکه‌های موبایل شاهد رشد بیش از پیش فضای توسعه کسب‌وکارهای خلاقانه و نو در کشور و حتی منطقه باشیم.
در زمینه ارتقای جایگاه بین‌المللی کشور در زمینه فاوا چه اقداماتی صورت گرفته است؟
همان‌طور که مستحضرید سازمان‌ها و نهادهای متعددی برای سنجش جایگاه بین‌المللی کشورها در حوزه فاوا وجود دارد که از جمله آن می‌تواند به ITU، بانک جهانی و سازمان ملل، جامعه جهانی اطلاعاتی، مجمع جهانی اقتصاد و... اشاره کرد که هر کدام شاخص‌ها و زیرشاخص‌های خاصی را مورد توجه قرار داده‌اند؛ از اینرو با توجه به جایگاه و رسالت پژوهشگاه، می‌توان گفت هر چه اقدامات تحقیقاتی اعم از بنیادی، راهبردی، کاربردی و توسعه‌ای در کشوری بیشتر باشد، آن کشور از لحاظ شاخص‌های مربوط به علم و فناوری و نوآوری و حتی توسعه کسب‌وکار ارتقای بیشتری می‌یابد؛ از اینرو می‌توان ادعا کرد که کلیه فعالیت‌های پژوهشگاه با عنایت به ماهیت آن در راستای ارتقای جایگاه بین‌المللی کشور در زمینه فاوا بوده و هر چه دولت حمایت تحقیقاتی بیشتری انجام دهد، این جایگاه ارتقای بیشتری خواهد یافت.
در زمینه تسهیل فرایند همکاری برای جذب و انتقال دانش با کشورهای پیشرفته چه عملکردی داشتید؟
خوشبختانه با باز شدن فضای تعاملات بین‌المللی و حمایت و توجه خاص واعظی، وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات به موضوع بین‌الملل، تفاهمنامه‌های همکاری علمی، تحقیقاتی و اجرایی متعددی میان وزارت اطلاعات و فناوری اطلاعات و به تبع آن پژوهشگاه با کشورهای پیشرفته و پیشرو در حوزه فاوا از جمله کره جنوبی، روسیه، فنلاند، سوئد، مجارستان، سنگاپور، چین و... منعقد و مبادله شده که اجرایی‌سازی آنها در دستور کار پژوهشگاه قرار داشته و در این راستا کمیته روابط بین‌الملل در پژوهشگاه شکل گرفته که به‌جد بحث همکاری‌های بین‌المللی را پیش می‌برند و تاکنون جلسات متعددی با شرکت‌های فعال و پیشتاز در راستای انجام پروژه‌های تخصصی مشترک برگزار شده است.
