صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» بررسی می‌کند

« بیت‌کوین» جایگزین دلار می شود؟

اخیرا زمزمه‌هایی مبنی بر پایان دادن به استفاده از دلار در معاملات کشور به گوش می‌رسد. برخی از...
صحبت‌ها هم حکایت از رفتن مسیر واحد پولی کشور به سمت بیت‌کوین دارد. برخلاف دلار و پوند و یورو، بیت‌کوین توسط هیچ دولتی پشتیبانی نمی‌شود. 
به گزارش کسب و کار نیوز با وجود اینکه عدم استفاده از دلار می‌تواند برای کشور ما هزینه‌هایی به همراه داشته باشد، اما اخیرا زمزمه‌هایی مبنی بر پایان دادن به استفاده از دلار در معاملات کشور به گوش می‌رسد. برخی از صحبت‌ها هم حکایت از رفتن مسیر واحد پولی کشور به سمت بیت‌کوین دارد. برخلاف دلار و پوند و یورو، بیت‌کوین توسط هیچ دولتی پشتیبانی نمی‌شود. 
بلکه نوعی پول کاملا غیرمتمرکز است که به هیچ نوع سیستم بانک مرکزی یا سیستم کنترل پولی متصل نیست و همین هم بخشی بزرگ از جاذبه آن است. استفاده از دلار معمولا باعث بروز مشکلاتی مانند «انتقال نوسانات نرخ دلار به داخل»، «احتمال مواجه شدن با تحریم دلاری آمریکا»، «تمرکز تقاضای جامعه برای دلار» و «دشواری یکسان‌سازی گزارش‌ها با عملیات واقعی» می‌شود؛ ازاینرو رئیس کل بانک مرکزی از جایگزینی یک پول قدرتمند به جای دلار در دو ماه آینده خبر داده است.در این باره نشریه انگلیسی «کوین تلگراف» نیز نوشت: «ولی‌ا... سیف»، رئیس بانک مرکزی ایران 29 ژانویه (10 بهمن) در مصاحبه‌ای تلویزیونی در پاسخ به دستور دونالد ترامپ در رابطه با ممنوع شدن موقتی سفر شهروندان چند کشور از جمله ایران به این کشور اعلام کرد ایران دیگر در معاملات خود از دلار استفاده نخواهد کرد براساس بیانیه رسمی بانک مرکزی ایران و گفته‌های سیف، دولت ایران قصد دارد به استفاده از دلار آمریکا در ایران پایان دهد و یک ارز باثبات که در معاملات بین‌المللی زیادتر استفاده می‌شود را جایگزین آن کند.
سید ضیاءالدین خرمشاهی، استاد دانشگاه:
ورود به عرصه های کمتر شناخته شده  هزینه‌بر است
بحث استفاده از پول واحد در معاملات بین‌المللی موضوعی پردامنه است که در سال‌های اخیر با رنگ‌وبویی متفاوت جامعه اقتصادی جهانی را به خود مشغول داشته است. ماحصل چالش‌های فراوان و گفتگوهای بین اقتصاددانان موید این موضوع مهم است که تکیه تمامی کشورها بر یک واحد پولی خاص، آنان را آسیب‌پذیر ساخته و یک قدرت بی‌موردی را به کشور صاحب آن واحد اعطا می‌کند که در مثال موجود تکیه بر دلار آمریکا موجب می‌شود که هر آن در معرض آسیب از جانب سیاستمداران آمریکا قرار بگیریم، در حالی که مبنای انتخاب پول واحد نباید به امور سیاسی و بین‌الدولی گره بخورد. نکته دیگر توجه به این مهم است که واحد پول دلار دیگر در مالکیت انحصاری ایالات متحده نیست و به گونه‌ای همه کشورهای استفاده‌کننده از آن واحد پولی دارای حق مالکیت در آن بوده‌اند زیرا قسمتی از اعتبار مکتسبه برای دلار آمریکا توسط دیگر کشورها ایجاد شده است، با این توضیح که برای تمام استفاده‌کنندگان از دلار یک حق مالکیت معنوی به وجود آمده است و چنانچه بنا باشد نتیجه تندروی‌های سیاسی ترامپ منجر به عدم استفاده برخی از کشورها از این واحد پولی شود، پس از مدتی شاهد کاهش مقبولیت دلار آمریکا خواهیم بود و در این صورت رئیس‌جمهوری آمریکا باید پاسخگوی زیان واردشده به واحد پول ملی باشد. در این باب آنچه قابل توجه است، این است که تغییر واحد پول ملی (CURRENCY ) برای کشورها قطعا خوشایند نیست، اما چنانچه در موقعیتی قرار بگیرند که چاره‌ای جز آن نداشته باشند، به این کار اقدام خواهند کرد و در آن صورت کشور‌های استفاده‌کننده غیر از ایالات متحده در کوتاه‌مدت دچار آسیب می‌شوند، اما آمریکا در میان‌مدت با تغییر میزان ارزش و کاهش ارزندگی پول ملی مواجه خواهد شد. ضمنا استفاده از بیت‌کوین با توجه به حواشی فراوانی که بر آن مترتب است، قطعا توصیه نمی‌شود و بهترین حالت در صورت لزوم تغییر واحد پول بین‌المللی حرکت به سمت یک پول قدرتمند مانند پول اروپایی است و ورود به عرصه‌های کمتر شناخته‌شده هزینه‌های فراوانی را به کشور وارد می‌سازد. 
وحید شقاقی، استاد دانشگاه:
جایگزینی دلار به این راحتی میسر نیست
در شرایط کنونی با وجود همه واکنش‌هایی که سیاستمداران  بعضا از سیاست‌های ترامپ نشان می‌دهند، به نظر نمی‌رسد در نهایت تصمیم مسئولان بر این شود که به استفاده از دلار پایان دهند. عدم استفاده از دلار برای کشور ما هزینه‌بر است و به نظر نمی‌رسد بازار بیت‌کوین که برای کشور ما بازار ناشناخته‌ای است، جایگزین آن شود. به هر حال ما برای انجام مبادلات خود به استفاده از یک واحد پولی نیاز داریم، اما این نیاز صرف عدم استفاده از دلار به معنی رفتن به سمت بیت‌کوین نیست. در هر صورت حتی اگر کشور ما ناگزیر به  جایگزینی دلار با واحد پول ملی دیگری باشد، بهتر است پول قدرتمندی جایگزین شود. هزینه‌های عدم استفاده از دلار برای کشور ما بالاست و به نظر نمی‌رسد این موضوع عملی شود یا حداقل باید گفت به این زودی محقق نمی‌شود، اما از آن جایی که استفاده از دلار شدت تحریم‌های دلاری آمریکا را بالا می‌برد، می‌توان واحد پول ملی قدرتمندی به جای دلار انتخاب کرد. البته به این شرط که ارز جایگزین از ثبات برخوردار باشد تا بتواند سطح روابط تجاری ما با دنیا را پوشش دهد.