سازمان هواشناسی با قدمتی بیش از 50 سال در خدمت عموم مردم و بخشهای مختلف اقتصادی است بهگونهای که ادامه فعالیت برخی از حوزهها مثل هوانوردی بدون تکیه بر اطلاعات این سازمان به هیچ عنوان امکانپذیر نیست.
مجتبی کاوه
رئیس سازمان هوانوردی با تاکید بر اهمیت نقش سازمان هواشناسی در توسعه و شکوفایی بخشهای گوناگون اقتصادی در پاسخ به پرسش «کسبوکار» که آیا امکان فروش اطلاعات و دادههای هواشناسی به فعالان اقتصادی وجود دارد، گفت: این اطلاعات در حال حاضر بهصورت رایگان در اختیار عموم مردم و فعالان اقتصادی بخشهای ذی نفع قرار میگیرد. در صورتی که فعالان اقتصادی خواهان اطلاعات تخصصی مرتبط با حوزه فعالیت خود باشند، بستر قانونی برای فروش اطلاعات از سوی سازمان هواشناسی فراهم است و مانع قانونی در این زمینه وجود ندارد اما لازم است قوانین حمایتی برای توسعه این کار به تصویب برسد. اگر فعالان بخشهای مختلف اقتصادی در هنگام ارائه طرحهای خود موظف باشند تاییدیههای سازمان هواشناسی را دریافت کنند، میتوان از مجوز فروش اطلاعات و دادههای تخصصی هواشناسی برای این سازمان درآمدزایی کرد. داود پرهیزگار با بیان اینکه تلاش میکنیم اطلاعات هواشناسی در حوزههای مختلف اقتصادی بهصورت کاربردی در اختیار کاربران قرار گیرد، افزود: به همین منظور راهاندازی سامانه تهک (توسعه هواشناسی کاربردی) در دستور کار سازمان هواشناسی قرار گرفته و قرار است با توسعه هرچه بیشتر این سامانه اطلاعات به نحو موثرتری در دسترس کاربران قرار گیرد.
بودجه سازمان هواشناسی ایران5/27 میلیون دلار است
پرهیزگار با غیرقابل قیاس دانستن بودجه سازمانهای هواشناسی کشورهای پیشرفته و سازمان هواشناسی ایران اظهار کرد: انتظارات از سازمان هواشناسی بالاست و ما نیز حداکثر تلاش خود را برای برآورده کردن انتظارات انجام میدهیم اما واقعیت این است که بودجه ما چیزی حدود 5/27 میلیون دلار است و بودجه سازمان هواشناسی کشوری مثل ژاپن 700 میلیون دلار است درحالی که وسعت کشور ما هم نسبت به ژاپن بسیار بیشتر است. ما در سازمان هواشناسی با مشکل کمبود منابع برای بهینهسازی تجهیزات و افزایش ایستگاهها روبهرو هستیم ضمن آنکه بهدلیل سطح پرداخت پایین این سازمان نمیتوانیم بدنه کارشناسی خود را حفظ کنیم. معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: درنظر داشته باشید اطلاعاتی که ما در اختیار بخشهای مختلف قرار میدهیم، برای آنها دستاوردهای اقتصادی و مالی ملموس دارد و دستاوردهای ما از ارقام هنگفتی برخوردار است. بنابراین لازم است به افزایش منابع مالی این سازمان هم توجه جدی شود.
اطلاعات هواشناسی برای عامه مردم دستاورد مالی دارد
پرهیزگار در توضیح دستاوردهای مالی و اقتصادی اطلاعات هواشناسی گفت: مثلا در سادهترین حالت تصور کنید درباره همین هوای ابری و بارانی که برای دیروز پیشبینی شد، 10 درصد از خودروهای موجود در تهران از شستشوی خودرو خودداری کنند. در این حالت با توجه به اینکه تخمین زده میشود 2 میلیون خودرو در تهران باشد، 200 هزار خودرو شستشو نشدهاند و هر خودرو 5 هزار تومان به هدر نداده است. نهایتا یک میلیارد تومان فقط درباره چنین مساله سادهای بیهوده از بین نمیرود. البته این فقط یک مثال است تا ابعاد دستاوردهای مالی و اقتصادی اطلاعات هواشناسی برای عامه مردم روشن شود.
در هر پیشبینی احتمال خطا هست
رئیس سازمان هواشناسی افزود: در بخش پردازش اطلاعات هواشناسی با وجود 10 برابری شدن توانمندیهای این سازمان، باز هم امکانات و تجهیزات هواشناسی، با کشورهای توسعه یافته فاصله زیادی دارد. پرهیزگار خاطرنشان کرد: دیدهبانی و پایش جوی اساس کار سازمان هواشناسی کشورهاست و تمام فعالیتهای این سازمان بر مبنای دادههای هواشناسی استوار است تا براساس استانداردهای سازمان هواشناسی جهانی پیشبینیهای خود را اعلام کنند. رئیس سازمان هواشناسی کشور افزود: در هر پیشبینی هواشناسی احتمال خطا وجود دارد و در دنیا هیچ کشوری مدعی پیشبینی صددرصد هواشناسی نیست و حتی کشورهای پیشرفته جهان از جمله آمریکا نیز در این زمینه خطا دارند. وی تصریح کرد: سازمان هواشناسی ایران یکی از مراکز آموزشی منطقهای سازمان جهانی هواشناسی است و تاکنون دورههای آموزشی مختلفی برای دانشجویان کشورهای آفریقایی و آسیایی برگزار کرده، ضمن آنکه آمادگی دارد برای کارشناسان کشورهای منطقه و همسایه دورههای تخصصی هواشناسی برگزار کند.
کنترل شرایط جوی توسط کشورهای دیگر بیاساس است
پرهیزگار اظهار کرد: امکان کنترل شرایط جوی یک کشور توسط کشور دیگر بهگونهای که اجازه بارش ندهد یا اینکه شرایط بروز مثلا سیل را فراهم کند، وجود ندارد. وی ادامه داد: جو انرژی بسیار بالایی دارد و تغییر آبوهوا در مقیاس بزرگ امکانپذیر نیست، در سطح خرد و آزمایشگاهی این کار امکان پذیر است. تغییر آبوهوا در حد بزرگ بهطوری که مثلا کشوری مانند ایران را از بارشها محروم کند، پایه علمی ندارد.
تمام ادوات هواشناسی خارجی است
پرهیزگار در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه برای پوشش کامل راداری کشور به چند رادار نیاز دارید، گفت: در صورت تامین اعتبار برای شبکه اصلی راداری کشور 20 رادار نیاز داریم که در حال حاضر 8 رادار در نقاط مختلف کشور نصب شده است. وی با بیان اینکه تمام ادوات هواشناسی خارجی است و تولید داخل نداریم، بیان کرد: با توجه به موضوع تحریم، برای تامین این تجهیزات به مشکل برمیخوریم اما مشکل اصلی ما کمبود اعتبارات است. وی با بیان اینکه در آینده نزدیک توان پردازشی سازمان هواشناسی 10 برابر میشود، گفت: در حال حاضر 66 ایستگاه هواشناسی جادهای در سطح کشور داریم که پاسخگوی کامل هواشناسی نیست. با توجه به این مساله و همچنین توپوگرافی و کوهستانی بودن کشور، درصددیم با همکاری سازمان راهداری و حملونقل جادهای تعداد ایستگاهها را افزایش دهیم.