رجیستری گوشیهای همراه بحث دیروز و امروز نیست و هر بار از طرف یک سازمان مورد پیگیری قرار میگیرد.
شایلی قرایی
رجیستری گوشیهای همراه بحث دیروز و امروز نیست و هر بار از طرف یک سازمان مورد پیگیری قرار میگیرد. از وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفته تا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و در شرایط کنونی با اعلام آمادگی وزارت صنعت، به نظر میرسد این طرح تماما بر دوش وزارت ارتباطات گذاشته شده که خود را موظف به اجرای بینقص آن میداند تا دومرتبه با مشکلات قبلی مواجه نشود. مسئولان متعدد بهترین راه جلوگیری از قاچاق گوشی را اجرای رجیستری میدانند. بدین صورت که با اجرای ثبت سریال در رگولاتوری، در صورت واردات غیرقانونی موبایل، سیمکارت روی آن فعال نشده و توسط اپراتورهای تلفن همراه خدماتی به این دستگاههای تلفن ارائه نشود. با وجود این در گذشته به دلیل طرحهای عجولانهای که مشکلاتی از جمله دور زدن قانون رجیستری را به همراه داشت، این طرح با ناکامی چندباره همراه شد.
هر روز تاخیر رجیستری، ۳ میلیارد درآمد برای قاچاقچیان
قاسم خورشیدی، سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز
تاخیر در اجرای طرح شناسهدار کردن تلفن همراه یا همان طرح رجیستری در هر روز، 3 میلیارد تومان درآمد نصیب قاچاقچیان میکند که سالانه به بیش از هزار میلیارد تومان میرسد و به همین میزان زیان به دولت و کشور وارد میشود. اساسیترین راه مقابله با قاچاق تجهیزات رایانهای سیمکارتخور، شناسهدار کردن کالاهای قانونی و عدم سرویسدهی اپراتورهای سهگانه کشور به گوشیهای تلفن همراه قاچاق است. طرح شناسهدار کردن تلفن همراه یا همان رجیستری با توجه به مجموعه مطالعات صورت گرفته و امکانسنجیهای فنی باید تاکنون آغاز شده و اجرای آن به اتمام میرسید و هر روز که این طرح اجرا نمیشود، به قاچاقچیان خدمت کردهایم و به منافع ملی ضربه زدهایم.
ضرورت اجرای کد شناسایی کالا
یدا... صادقی، سرپرست معاونت بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت
اجرای کد شناسایی کالا در دستور کار قرار دارد و وزارت صنعت، معدن و تجارت با طراحی سامانه و تدوین فرایندهای اجرایی مربوط به طرح رجیستری موبایل، آمادگی اجرای آن را دارد و منتظر اعلام آمادگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش فنی است. در این زمینه هر آنچه مربوط به وزارت صنعت، معدن و تجارت که شامل بخش تجاری از جمله طراحی سامانه و تدوین فرایندهای اجرایی مربوط به طرح رجیستری موبایل بوده، انجام شده است و منتظر اعلام آمادگی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمینه فنی هستیم.
نامهای نیز توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت به دولت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ارسال شده که آمادگی وزارتخانه را اعلام کرده و اجرای طرح تنها در انتظار اعلام آمادگی وزارت ارتباطات در بخش فنی است. در طرح کد شناسایی کالا اقدامات متنوعی صورت گرفته است و یکی از پیشنیازها کارگروههایی بودند که در این رابطه باید ایجاد میشدند. مرکز توسعه تجارت الکترونیک، سامانههای مربوطه را طراحی و پیادهسازی کرده و دستورالعملهای مربوطه تدوین شدند که ۱۰ کارگروه نیز در همین رابطه شکل گرفتند تا نحوه شناسایی کالا مشخص شود.
گستردهترین شبکه توزیع در کشور واحدهای صنفی هستند که مشمول قانون نظام صنفی میشوند اما در این بین واردکنندگان و تولیدکنندگان سیستم پخش را داریم که سعی بر این است از طریق شرکتهای پخش، توزیع کالا صورت گیرد.
علاوه بر این با سیستم عمدهفروشی و بنکداری نیز مواجهیم که با خرید مستقیم از کارخانهها و تولیدکنندگان به خردهفروشان فعالیت خود را انجام میدهند. در کنار اینها شرکتهای فروشگاههای زنجیرهای نیز هستند که حدود 7 درصد سهم خردهفروشی را بر عهده دارند و سعی دولت بر این است که بتواند میزان فعالیت و سهم این فروشگاهها را بیشتر کند.
جلوگیری از ورود کالای قاچاق و قیمتگذاری سرخود دلالان
احسان مدنی، کارشناس فناوری اطلاعات
این طرح مسلما اگر به صورت صحیح اجرا شود، مزایای بسیاری دارد. مهمترین آن جلوگیری از ورود کالای قاچاق و قیمتگذاری سرخود دلالان این صنف است. پس از اجرای این طرح، موبایل قاچاقی که قیمت امروز آن ۲ میلیون تومان است، با قیمت بسیار کمتری خریدوفروش خواهد شد. مزیت مهم بعدی جلوگیری از ورود گوشیهای تقلبی به ایران است و متعاقب آن داشتن ضمانتنامه برای گوشیهایی است که از مجاری قانونی عبور کرده و به دست مشتریان رسیدهاند.
اما از آن طرف ماجرا دور زدن این طرح یا سودجویی کارمندان برخی سازمانها و شرکتهای درگیر و نبود نظارت کافی بر اجرای درست آن، میتواند مشکلات بسیاری درپی داشته باشد. همچنین مدتزمان ماندن بار در گمرک میتواند از ورود بههنگام گوشیهای روز دنیا در زمان اولیه عرضه، جلوگیری کند.
در کنار همه اینها شنیدههایی در مورد به وجود آمدن مشکلات برای کاربران گوشیهای آیفون هم باعث نگرانی این قشر از دارندگان گوشیهای هوشمند شده است. طبق طرح رجیستری تنها گوشیهایی اجازه ورود به ایران را دارند که نمایندگی رسمی در ایران داشته باشند اما شرکت اپل هنوز هیچ نمایندگی رسمی در کشور ندارد و همین موضوع باعث نگرانی کاربران آیفون شده است، چرا که اگر تا روز اجرا شدن طرح رجیستری این شرکت نتواند نمایندگی رسمی خود برای خریدوفروش و ارائه خدمات در ایران را به ثبت برساند، تمام گوشیهای این برند از سطح بازار جمعآوری خواهد شد و آیفون عملا برای دارندگانش کارایی نخواهد داشت.
طرح رجیستری هزینه کاربران موبایل را افزایش نمیدهد
محمد کرگانینژاد، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیک
اجرای طرح رجیستری تلفنهای همراه که زیرمجموعه قانون جامع مبارزه با قاچاق کالاست، به صورت پایلوت اجرا خواهد شد و قرار بر این است که از هرگونه تحمیل هزینههای اضافی بر مردم خودداری شود. ازاینرو اجرای این طرح تاثیری بر هزینه کاربران تلفنهای همراه نخواهد داشت. طرح رجیستری تلفنهای همراه به صورت پایلوت اجرا میشود و این طرح به عنوان یکی از سامانههایی که تحت عنوان سامانههای جامع تجارت، طراحی و تدوین آییننامه اجرایی آن بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است، در حال حاضر در مرحله اجرای پایلوت و تست درونسیستمی است و فعلا تاثیری بر کاربران تلفنهای همراه نخواهد داشت و نیازی نیست ذهن مردم در این خصوص مشوش باشد.
گرچه امور فنی و زیربنایی آن براساس مواد ۵، ۶ و ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که مستقیما به طراحی سامانههای الکترونیک شناسایی و رهگیری اشاره دارد، بر عهده مرکز توسعه و تجارت الکترونیک است اما سیاستهای وزارتخانه بر این است که از هرگونه تحمیل هزینههای اضافی بر مردم خودداری کند. در آییننامهای که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رجیستری تلفن همراه تدوین شد و به تصویب هیات وزیران رسید، ساماندهی کدهای رهگیری موبایلها یا همان IMEI که توسط موسسه جهانی GSMA به تولیدکنندگان موبایل داده میشود، فراهم کردن زیرساختهای اجرای این طرح بر عهده این وزارتخانه است و خدمات اپراتوری عملیاتی آن بر عهده وزارت ارتباطات گذاشته شده است. طرح رجیستری تلفنهای همراه زیرمجموعه قانون جامع مبارزه با قاچاق کالا بوده و این قانون گستردگی بسیار زیادی دارد، بهطوری که در آن برخورد با عرضهکنندگان کالا و ساماندهی نمایندگیهای فروش کالاهای وارداتی نیز از جمله آنهاست.
یکسانسازی قیمتها در کل کشور
کیان کامیابی، فروشنده تلفن همراه
از جمله مزیتهایی که طرح رجیستری میتواند داشته باشد، این است که واردکننده گوشی پس از اجرای این طرح، موظف است از مبادی قانونی گوشیهای وارداتی خود را رجیستر کند. این امر باعث میشود هم نام شرکت واردکننده و هم نام شرکت خریدار در سامانههای دولت ثبت شود. بدین ترتیب، در صورت بروز مشکلاتی نظیر واردات گوشیهای معیوب و تعمیری یا گوشیهای دوبارهسازی شده، این گوشیها مشخص شده و بهسادگی قابل
پیگیری است.
از دیگر مزیتهای این طرح، ورود گوشیهای اصلی از شرکتهای سازنده است؛ این طرح، علاوه بر جلوگیری از ورود گوشیهای بدل به بازار داخلی، باعث میشود گارانتیها معنای واقعی بهخود بگیرد.
این در حالیست که هماکنون روی گوشیهای تلفن همراه یک برچسب بهمعنای گارانتی نصب میکنند اما در صورت بروز مشکل یا معیوب شدن گوشی، هیچکس زیر بار مسئولیت آن نمیرود.
همچنین پیادهسازی این طرح یکسانسازی قیمتها در کل کشور را اجرایی میکند.
در واقع مهمترین فایده اجرای این طرح جلوگیری از قاچاق گوشی و تعیین نرخها بهوسیله دلالان است که حاصل یکسانسازی قیمت گوشی در کشور است.