سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق ایران در گزارش اخیر خود به آسیب‌شناسی جذب سرمایه‌گذار خارجی در بازار سرمایه ایران پرداخته و تاکید دارد که زیرساخت‌های لازم برای موفقیت ایران در رابطه با جذب سرمایه‌های خارجی آماده نیست.
در این گزارش موانع مختلف زیرساختی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی مطرح شده از جمله رتبه غیرقابل قبول ایران در شاخص‌های سهولت کسب‌وکار بانک جهانی، آزادی اقتصادی و حمایت از حقوق سهامداران خرد و سایر مسائل همچون عدم تقارن اطلاعاتی، کوچک بودن بازار سرمایه در مقایسه با تولید ناخالص داخلی، عدم وجود زیرساخت‌ها و ابزار مناسب برای پوشش ریسک نرخ ارز، فقدان نظام بانکی با معیارهای بین‌المللی و غیره. از طرفی سعید فلاح‌پور، رئیس مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار می‌گوید سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه کشور در اوایل سال 1392 حدود یک هزار و 397 میلیارد ریال بوده که این رقم در آذرماه امسال با 782 درصد رشد به 12 هزار و 321 میلیارد ریال رسیده است اما سوال این است که نمود این رشد 782 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در چه بخشی است؟ و آیا اصلا سرمایه‌گذاری انجام شده یا خیر؟
فریال مستوفی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران:
سرمایه‌گذار امنیت می‌خواهد
همانطور که وزارت اقتصاد و دارایی و وزارت صنعت و معدن و تجارت اعلام کردند بعد از برجام 11 میلیارد و 800 میلیون دلار جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته ایم و طرح‌هایی را که مجوز گرفته بودند را هم انتشار دادند. طبق گفته‌های فلاح پور 782 درصد جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشتیم. این مجوزها گرفته شده اما مجوز فایده‌ای ندارد و باید عملیاتی شود. طرف خارجی که مجوز را می‌گیرد باید ظرف 6 ماه سرمایه یا ماشین‌آلات خود را در کشور ثبت کند. در غیر این صورت بعد از 6 ماه این مجوز لغو می‌شود یا باید تمدید شود. جمع سرمایه‌گذاری‌هایی که مجوز گرفته‌اند 11 میلیارد و 800 میلیون است اما مساله مهم این است که از این مقدار چقدر عملیاتی شود؟ مسلما بعد از برجام دریچه‌های بیشتری برای ایران باز شده است. برجام درباره مسائل هسته‌ای تحریم را برداشته ولی آمریکا هنوز سایر تحریم‌ها را نگه داشته است. باوجود اینکه شرکت‌ها علاقه‌مند هستند در ایران سرمایه‌گذاری کنند، به‌دلیل اینکه پتانسیل بالا و منابع زیادی داریم، به مسیرهای آبی از دو طرف راه داریم، تحصیلکرده‌های زیادی داریم و نسبتا زیرساخت‌های خوبی داریم، تابه‌حال نتوانسته‌ایم آنها را جذب کنیم. یک مقداری از عوامل تحریم برداشته شده و به همان مقدار علاقه‌مندی به انجام سرمایه‌گذاری ایجاد شده است. ولی فقط تحریم نبوده بلکه عوامل مختلفی از جمله سیاسی، اقتصادی و اجتماعی وجود دارد. یکی از عوامل سیاسی تحریم است. عامل دیگر اوضاع منطقه و آشوب‌های موجود در منطقه است. ما به سازمان‌های بین‌المللی مانند WTO و غیره هم نپیوسته‌ایم. عوامل اقتصادی هم مانند محیط کسب‌وکار، وضعیت ارز، فساد اقتصادی، دخالت دولت در قیمت‌گذاری‌ها، تورم و غیره هستند. این عوامل باعث می‌شود سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری در ایران تردید کند. باید امنیت سرمایه‌گذار حفظ شود که در این حوزه ضعف داشتیم و داریم. باید سعی کنیم زمینه و بستر سرمایه‌گذاری را که امنیت سرمایه‌گذار و محیط کسب‌وکار است، فراهم کنیم. اگر چنین کردیم، سرمایه‌گذاران زیادی از نقاط مختلف دنیا علاقه‌مند خواهند بود که در ایران سرمایه‌گذاری کنند.
مهدی طحانی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری آوای آگاه:
سرمایه‌گذار خارجی با کارت دعوت نمی‌آید
درباره سرمایه‌گذاری خارجی باید در ابتدا المان‌های جذب سرمایه‌گذار خارجی را بررسی کنیم. وقتی حجم معاملات در بازار سرمایه را نگاه می‌کنیم و سایر المان‌های اقتصادی و نرخ رشد اقتصادی را نگاه می‌کنیم، درست است که هم‌اکنون به سرمایه‌گذار خارجی نیاز داریم ولی چه زمینه‌هایی را برای جذب و تسهیل ورود آنها در نظر گرفتیم؟ کشوری که از نظر رتبه کسب‌وکار و سایر زیرساخت‌های اقتصادی رتبه پایینی را در مقایسه با سایر کشورهای جهان دارد و فضای اطمینان‌بخشی را برای سرمایه‌گذاری ندارد، حضور سرمایه‌گذار خارجی در آن بسیار سخت خواهد بود. سرمایه‌گذار خارجی با کارت دعوت به کشور نمی‌آید، زیرساخت‌های اقتصادی از جمله محیط کسب‌وکار، کم شدن فسادهای اقتصادی، شفاف شدن اقتصاد و سیستم مالیاتی و سیاست‌های ارزی همه باید مشخص شوند. سوالی که مطرح می‌شود، این است که سیستم بانکی ما اصلا می‌تواند نقل و انتقال این پول‌ها را به عهده بگیرد؟ آیا ساختار با ثباتی برای نقل و انتقال منابع وجود دارد و اینکه اگر سرمایه‌گذاران بیایند در سال‌های بعد دوباره همه چیز به‌هم نمی‌خورد؟ نرم‌افزارهای معاملاتی ما در سازمان بورس اوراق بهادار پتانسیل حجم معاملات بالا را دارد؟ درصد سهام شناور شرکت‌ها در بازار سرمایه اجازه ورود به این سرمایه‌گذاران را می‌دهد؟ و خیلی از فرم‌ها، سایت‌ها و سیستم گزارشگری شرکت‌های ما هیچ‌کدام مطابق استانداردها نیستند. سایت انگلیسی زبانی که بتواند به سرمایه‌گذاران اطلاعات کافی بدهد، متاسفانه در دسترس نیست و اگر هم باشد، بسیار کم است. همه اینها موانعی برای حضور سرمایه‌گذار خارجی است. درباره رشد 782 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی از سال 92 تا الان، در بازار سرمایه چیزی احساس نمی‌شود و شاید در سایر بخش‌ها اتفاق افتاده است.
