سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
حتما اصطلاحاتی مثل برند و برندینگ را شنیده‌اید؛ همه کسب‌وکارهای نوپا در تلاشند تا در زمینه فعالیت خودبرندسازی کرده و از این طریق بازارهای بیشتری برای محصول خود پیدا کنند.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ماهنامه ستکا، سوالی که این کارآفرینان با آن روبرو هستند این است که چگونه برند ثبت کنیم ؟ شاید این اصطلاح در ذهن شما یک مفهوم صرفا اقتصادی باشد، این تلقی ذهنی شما اشتباه نیست؛ اما برند علاوه بر مفهوم اقتصادی جنبه‌های حقوقی زیادی هم دارد که برای استفاده کارآمد از آن ضروری است با آنها آشنایی داشته باشیم. کارآفرینان فراوانی وجود دارند که به علت بی‌اطلاعی از مسائل حقوقی برند متحمل هزینه‌های زیادی شده‌اند و نتوانسته‌اند از برند خود در برابر رقبا و سودجویان حفاظت نمایند. ما در این نوشتار سعی داریم در مورد مراحل ثبت علائم تجاری صحبت کنیم. این موضوع به علت گستردگی در یک نوشتار جمع نخواهد شد.
برند یک عنوان اقتصادی است؛ در اصطلاح حقوقی ما برند را به عنوان «علامت تجاری» یا«Trademark» می‌شناسیم. اگر جه افراد بسیاری برند و علامت تجاری را یکی می‌دانند ولی اگر بخواهیم دقیق‌تر بیان کنیم مفهوم برند چیزی وسیع‌تر و عام‌تر از علامت تجاری است. برند حسی است که مشتری نسبت به محصول ما دارد. آیا مشتری احساس ارزان قیمت بودن، با کیفیت بودن، باتکنولوژی بالا بودن، ایمن نبودن یا … در مورد محصول ما دارد. این حس همان برند ما است.اما هر برند حول محور یک علامت تجاری شکل می گیرد. اما علامت تجاری چیست؟ و اساسا در دنیای امروز چه اهمیت و نقشی دارد؟
پیش از آنکه با مفهوم حقوقی علامت تجاری بیشتر آشنا شویم بیایید کمی راجع به اهمیت و نقش آن در کسب و کار صحبت کنیم. علامت تجاری برای شما مفهوم غریبه ای نیست؛ ما در جهان امروز در محاصره علائم تجاری هستیم. کافی است تلویزیون خود را روشن نمایید تا با انواعی از علائم تجاری محصولات مختلف مواجه شوید؛ از محصولات خوردنی و غذایی گرفته تا صنعت خودرو و دارو و لوازم بهداشتی و محصولات الکترونیکی. نام اپل و سامسونگ و بنز و مک دونالد و تیفانی و استار باکس و … برای شما غریبه نیست. همه این‌ها و هزاران مورد دیگر که ما در زندگی هر روزه خود با آنها برخورد می‌کنیم و برخی را بر برخی دیگر ترجیح می‌دهیم، علامت‌های تجاری معروف و غیر معروفی هستند که معرف و نشان دهنده یک محصول خاص و کیفیت آن برای ما هستند.
دنیای تجارت و اقصاد امروز، دنیای نام و اعتبار است؛ هزینه‌های بسیار کلانی صرف ایجاد این نام و اعتبار می‌شود؛ علامت تجاری نماینده و مظهر این نام و اعتبار است. پشت هر کدام از این علامت‌های تجاری اعتبار و شهرت خاصی وجود دارد که به محض شنیدن نام آنها تصویر خاصی از میزان کیفیت محصول، قیمت آن و حتی محل تولید آن در ذهن شما شکل می‌گیرد.کارکرد و هدف اصلی علائم تجاری همین است؛ اینکه اطلاعات لازم را در خصوص محصولی به مصرف‌کننده ارائه نماید و هر محصول را از محصولات مشابه متفاوت و متمایز کند. محصول شما با این نام شناخته خواهد شد و مصرف کنندگان با این نام در بازار محصول شما را از محصولات رقیب تشخیص می‌دهند. اهمیت این نام هم به خاطر همین است؛ هر کیفیتی که محصول شما داشته باشد، خوب یا بد، این نام منعکس‌کننده آن است. به همین دلیل است که منابع مالی کلانی صرف سرمایه‌گذاری در خصوص معرفی و ترویج برند برای هر محصولی می‌شود؛ تا اعتماد مصرف‌کنندگان جلب شود و با شنیدن علامت تجاری محصول سریعا کیفیت و اعتبار آن در ذهنشان مجسم شود.
بگذارید برایتان یک مثال ساده بزنم؛ شما با دیدن تصویر یک سیب گازخورده پشت یک ابزار الکترونیکی یاد چه چیزهایی می افتید؟! اعتبار؟! تکنولوژی سطح بالا؟! حتما به سرعت به کیفیت محصول اعتماد می کنید! این طور نیست؟!
چگونه برند ثبت کنیم
دارایی‌های نامشهود بخش مهمی از اقتصاد امروز را تشکیل می‌دهند؛ مهم‌ترین این دارایی‌ها حسن شهرت و اعتبار محصول شماست که صرفا از طریق علامت تجاری شما شناخته می‌شود و حتی به دست می‌آید. حتی اگر شما بهترین و با کیفیت‌ترین محصول و خدمت را به بازار ارائه کنید اما این محصول قابل تشخیص و تمیز از محصولات رقیب نباشد؛ اعتباری برای شما شکل نمی‌گیرد؛ شما به یک نام و معرف نیاز دارید که بتواند محصول شما را به مصرف‌کنندگان معرفی کند و از محصولات مشابه و رقیب متمایز نماید.
حال که با مفهوم اقتصادی علامت تجاری آشنا شدیم اجازه دهید راجع به مفهوم حقوقی آن صحبت کنیم. علامت تجاری چیست؟ یک اسم؟ یک تصویر؟ ترکیبی از هر دو؟!
علامت تجاری هر نشانه قابل رویتی است که بتواند کالاها و خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را از هم متمایز کند. علامت تجاری می‌تواند ازیک یا چند کلمه، حرف یا عدد یا ترکیبی از آنها تشکیل شود؛ حتی می‌تواند از شکل، نماد، اشکال سه بعدی، نمادهای صوتی مثل موسیقی و یا رنگ‌های مختلف تشکیل شده باشد. بنابراین شما می‌توانید هر شکل، کلمه و یا حتی صدایی را به عنوان علامت تجاری خود انتخاب کنید.
سوال بعدی که اینجا مطرح می‌شود این است که شما چطور می‌توانید در برابر رقبا از علامت تجاری خود محافظت نمایید؟ به عنوان مثال اگر شرکت رقیب کالایی را با همان علامت شما روانه بازار کرد شما چگونه می‌توانید با آن مقابله نمایید؟!
در اینجاست که پای حقوق علائم تجاری به میان می‌آید. حقوق علائم تجاری از علامت شما در برابر سوءاستفاده‌های دیگران حمایت می‌کند. شما می توانید از شخصی که از علامت شما بدون اجازه شما استفاده کرده است شکایت نمایید و حتی از وی درخواست خسارت کنید. اما چطور؟ آیا هر علامتی مورد این حمایت است؟
برای اینکه علامت شما دارای حمایت قانونی و حقوقی باشد شما باید آن را به ثبت برسانید و به این ترتیب آن علامت خاص را به خود اختصاص داده و مالک آن شوید. ثبت علامت امروزه در همه کشورهای دنیا امری بسیار رایج است و همه کسب‌وکارها برای حمایت از علامت تجاری و برند خود در اولین مرحله آن را به ثبت می‌رسانند تا کس دیگری نتواند از آن علامت یا مشابه آن استفاده نماید و به این ترتیب از سرمایه‌گذاری های و تلاش های آنان به طور ناروا بهره‌مند شود. البته باید بدانید که علامت بدون ثبت هم مورد حمایت قرار می‌گیرد اما در صورت عدم ثبت علامت، شما باید اثبات نمایید که تقدم استفاده از یک علامت خاص با شما بوده است و نه با رقیب؛ به عبارت دیگر با ثبت علامت، شما مالک علامت محسوب می‌شوید و هر کسی که از علامت شما سوءاستفاده کند، مسئول خواهد بود.
