صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

«کسب‌وکار» گزارش می‌دهد

خواب عمیق صنعت نایلون و پلاستیک

تحقق اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی جز با تقویت سایر بخش‌ها و رونق صادرات آنها امکان‌پذیر نخواهد بود.
شایلی قرایی
تحقق اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی جز با تقویت سایر بخش‌ها و رونق صادرات آنها امکان‌پذیر نخواهد بود. در این میان صنعت پلاستیک با داشتن سهم بسزایی در صادرات، می‌تواند به یکی از منابع درآمدزا تبدیل شود. 
این درحالیست که هم‌اکنون این صنعت با مشکل تامین مواد اولیه مواجه است؛ مشکلی که باوجود پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های متعدد دور از ذهن بود. در همین حال چندی پیش پالایشگاه «سیراف» با هدف تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک راه‌اندازی شد. هرچند که به گفته فعالان این حوزه، این راه‌اندازی‌ها چندان دردی از صنعت دوا نمی‌کند بلکه نبود مدیریت در تولید محصولات مورد نیاز صنعت پلاستیک چالش جدی این روزهای این صنعت به‌شمار می‌رود. 
از سوی دیگر، تحولات ناشی از تحریم‌ها در صنعت پتروشیمی که نیازمند به توسعه در صنایع پایین‌دست پلاستیک و لاستیک می‌بودند، تاثیر مخربی در سبد کالاهای صادراتی گذاشت به‌گونه‌ای که به‌جای فروش محصولات نهایی باکیفیت، بیشتر مازاد محصولات پتروشیمی کشور که از 12 میلیون تن به حدود 50 میلیون تن رسیده بود، به‌عنوان مواد اولیه صادر شد. علاوه بر تاثیر تحریم‌ها، به‌علت فقدان استراتژی و برنامه‌های مدون از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت وقت، در این دوران نه‌تنها ماشین‌سازان ایرانی حمایت و توانمند نشدند بلکه بسیاری از تولیدکنندگان اصلی این صنعت خود تبدیل به واردکننده تجهیزات و ماشین‌آلات از کشورهایی نظیر چین و ترکیه شدند. 
گران بودن مواد اولیه داخلی و ارزان بودن نمونه‌های وارداتی
پوریا موحد، تولیدکننده نایلون و پلاستیک
واحدهای تولید پلاستیک و نایلون به‌دلیل بالا بودن هزینه مواد اولیه با مشکل جدی مواجه و بعضی از واحدها تعطیل شده‌اند که این مساله نیاز به حمایت جدی از تولید‌کننده داخلی دارد. 
در حال حاضر در وضعیتی هستیم که تولید برای ما صرفه ندارد. 
مواد اولیه گران است و گاه‌وبیگاه افزایش قیمت مواد اولیه نیز مزید بر علت می‌شود. افزایش قیمت مواد اولیه در این صنعت با توجه به فراوانی مواد پلیمری داخلی، کارخانه‌های تولید را با مشکلات زیادی مواجه کرده و فعالان و تولیدکنندگان متعجب از سکوت مسئولان و مراجع ذی‌ربط هستند که چطور در مقابل گران بودن مواد اولیه داخلی و ارزان بودن نمونه‌های وارداتی، نگران نیستند. 
از سوی دیگر، خام‌فروشی مواد اولیه مشکل بسیار بزرگی است که تولید را به نابودی می‌کشاند و اگر این مساله ادامه پیدا کند، اقتصاد مقاومتی به هیچ ‌وجه محقق نخواهد شد و تمام اینها برخلاف تحقق این شعار بوده است. 
اکثر حمایت‌ها به پتروشیمی‌ها اختصاص دارد
برات قربانی‌اصل، کارشناس بازار و مدیرعامل یک شرکت تولیدکننده نایلون و پلاستیک
نحوه ارائه مواد اولیه، مشکلات خرید و واردات ماشین‌آلات، تعرفه‌های مواد اولیه و ... مشکلات صنعت نایلون و پلاستیک است. 
عملکرد دولت در زمینه حمایت از تولیدکنندگان انتقادبرانگیز است و به‌جای اینکه از این تولیدکنندگان حمایت شود، نه‌تنها این کار انجام نمی‌شود بلکه خبری نیز از جوایز صادراتی و مشوق‌های تولیدی نیست.
 این صنعت به‌دلیل اینکه جزو صنایع پایین‌دستی پتروشیمی محسوب می‌شود، باوجود اهمیت بالا در توسعه اقتصاد، حمایت نمی‌شود و اکثر حمایت‌ها به پتروشیمی‌ها اختصاص یافته است تا صنایع آن. نبود مدیریت صحیح در رتبه‌بندی تولید محصولات پتروشیمی (مطابق با نیازهای تولیدکنندگان)، عدم شفافیت کافی در مقدار عرضه و قیمت آن و همچنین کیفیت کم محصولات تولیدی پتروشیمی‌ها از مشکلات صنعت نایلون و پلاستیک است. 
دستگاه‌های میلیاردی تولید نایلون و پلاستیک خوابیده است
سیدرحیم مقیمی‌اصل، رئیس اتحادیه نایلون و پلاستیک تهران
صادرات مواد اولیه پتروشیمی به‌صورت خام‌فروشی به معنای توقف تولید است اما اگر این مواد وارد چرخه تولید و به محصول تبدیل شود، صادرات مواد اولیه خام حذف می شود و صادرات محصول افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، اگر پتروشیمی‌ها مواد اولیه را به‌صورت عادلانه تقسیم کنند، هیچ زمان غبار خاک بر دستگاه‌های تولیدی نخواهد نشست. 
متاسفانه اکنون نظارت کاملی بر روند توزیع مواد اولیه و نرخ‌ها صورت نمی‌گیرد و مشکل اصلی تولیدکننگان صنعت پلاستیک و نایلون، توزیع ناعادلانه مواد اولیه است وگرنه مشکلی برای تولید نداریم. دستگاه‌های میلیاردی تولیدکنندگان صنعت نایلون و پلاستیک به‌دلیل کمبود مواد اولیه پتروشیمی خوابیده است و فعالیتی ندارند. این در حالیست که پتروشیمی‌ها هر زمان که بخواهند، مواد را می‌فروشند و هر زمان که نخواهند، از فروش مواد اولیه سرباز می‌زنند. این وضعیت مشکلات عدیده ای برای تولیدکنندگان صنعت پلاستیک ایجاد کرده است. 
وضعیت بازار تامین مواد اولیه پتروشیمی به‌گونه‌ایست که در این میان واسطه‌گران و دلالان نیز اقدام به فروش مواد اولیه با نرخ‌های متفاوت می‌کنند درحالی که مطلع هستیم تمام انبارهای جنوب تهران مملو از مواد پلاستیک است که می‌تواند خوراک سه تا چهار ماه تولیدکننده را تامین کند اما از فروش آن سرباز می‌زنند و اگر این خوراک در انبارها بماند، تولید متوقف می‌شود. 
درحال حاضر وضعیت تامین مواد اولیه صنعت پلاستیک به‌گونه‌ایست که اگر مواد اولیه را بخواهیم از خارج تامین کنیم، ارزان‌تر برای‌مان تمام خواهد شد.
 تولیدات داخلی به‌لحاظ قیمت و کیفیت، قابل رقابت با تمام محصولات خارجی است و اگر پتروشیمی بتواند توزیع عادلانه به تمام تولیدکنندگان داخلی داشته باشد، صادرات بسیار گسترده‌ای خواهیم داشت و خلاهای اقتصادی موجود را می‌توان پر کرد اما در شرایط فعلی پتروشیمی‌ها باوجود امتیازهای خوبی که از دولت می‌گیرند اما حتی یک دهم درصد هم خدمات به تولید‌کنندگان ارائه نمی‌دهند. همچنین اگر بخواهیم صادرات داشته باشیم و قراردادهای صادراتی ما افزایش داشته باشد، باید نسبت به تامین مواد اولیه تولید با نرخ مطلوب مطمئن باشیم در غیر این صورت میزان صادرات این صنعت به ۱۰ درصد کاهشمی‌یابد.