صفحه اصلی / آرشیو مطالب روزنامه کسب و کار

مجیدرضا حریری،نائب رئیس اتاق ایران و چین

ارز دو نرخی راه مناسبی برای توزیع یارانه نیست

مقاومت دولت در برابر تک نرخی کردن ارز بیشتر به دلیل این است که منابع ارزی خود را به ریال بیشتری تبدیل کند و کسری های بودجه اش را از این راه تامین کند.
سپیده خانعلی
به گزارش کسب و کار نیوز، سالهاست که بازار ارز بازار شفافی نیست و این به دلیل وجود ارز مبادله ای است. با وجود اعتراضات فراوان از سوی فعالان اقتصادی مبنی بر تک نرخی کردن ارز همچنان شاهد این هستیم که دولت ارز مبادله ای به برخی کالاها می دهد. در راستای ضرورت تک نرخی کردن ارز با نائب رئیس اتاق ایران و چین مصاحبه ای کردیم. وی دراین باره به کسب و کار گفت: "دو نرخی بودن کالا خدمات و یا ارز به این مفهوم است که برخی افراد می توانند توسط بعضی از ضوابط یا روابط به نرخی از کالا خدمات یا ارز دسترسی پیدا کنند که دیگران نمی توانند و این خود به نوعی رانت و تبعیضی نابجاست. این باعث می شود که دولت در منابع رسمی خود مانند بودجه، نرخ  ارز را به قیمتی اعلام کند که در بازار چیز دیگریست مانند بودجه سال گذشته که ارز به قیمت 3000 تومان تائید شد ولی دولت در این مدت ارز را به قیمت های بالاتر غیرمبادله ای 3960 تومان و مبادله ای 3500 تومان فروخت."
این فعال اقتصادی افزود: "با توجه به اینکه بزرگترین عرضه کننده ارز در بازار دولت و بانک مرکزی هستند یعنی ارز از منابع نفتی تهیه می شود و یا پتروشیمی ها و بنگاه های بزرگ که به نوعی مدیریت دولتی دارند. شاید در ظاهر خصوصی باشند اما در هر حال اینها زیر نظر نهاد های خصولتی هستند که مدیران دولتی بر آنها حکمفرما هستند. بیش از 80 درصد ارزی که وارد بازار می شود از طریق دولت یا شرکتهایی که به نوعی وابسته به دولت است، وارد می شود.اینها هستند که از ما به التفاوت های موجود در بازار بهره مند می شوند. ارزی که حاصل از فروش نفت است و دولت باید 3000 تومان بفروشد به قیمت 3900 تومان یعنی 20 الی 23 درصد بالاتر از آنچه که پیش بینی ارزی داشته درآمد ریالی کسب می کند. وی ادامه داد: وجه دیگر تبعیضی است که به شکل ناروا بین برخی از واردکنندگان و کسانی که نمی توانند از این شرایط استفاده کنند پیش می آید."
در ادامه این عضو اتاق بازرگانی در مورد اینکه به برخی کالاها ارز مبادله ای تعلق می گیرد گفت: "باید ببینیم که به چه دلیل به برخی کالاها ارز مبادله ای می دهند. بهانه این است که به کالاهایی ارز مبادله ای می دهند که به مصرف کننده اش یارانه  داده شود. مثلا به کالاهای اساسی مانند شکر، آرد، خوراک دام و یا مواد اولیه کارخانجات. بین ارزی که بانک میدهد و ارزی که در بازار است 600 تومان فاصله است حداقل. آیا این یارانه  600 توامن در هر دلار به مصرف کننده واقعی منتقل می شود؟ قطعا خیر."
حریری در مورد روش عادلانه توزیع یارانه گفت: "کالاهای تولید داخل و کالاهایی که وارد می شوند علامت قیمتیشان را از بازار آزاد می گیرند و خود را با بازار آزاد تطبیق می دهند. اگرقیمت ارز به قیمت نهایی کالا منتقل شود سوال این است که آیا این روش عادلانه ای برای توزیع یارانه است؟ در واقع به مصرف کنندگانی که مصرف بیشتر می کنند بیشتر یارانه بدهیم. اگر به واردات شکر ارز مبادلاتی تعلق می گیرد باید ببینیم که آیا شکر خوردن برای مردم مفید است یا مضر؟ ویا به روغن؟ و کسی که شکر یا روغن بیشتری مصرف می کند از این منابع یارانه ای بیشتر استفاده می کند. این عادلانه نیست چون افرادی که کمتر می توانند مصرف  کنند و ضعیف تر هستند که اینها باید اقشار هدفمند توزیع یارانه باشند دقیقا کمتر از این یارانه استفاده می کنند مضاف بر اینکه نوع توزیع یارانه به شکرو روغن باعث الگوی تغذیه ناسالم هم می شود. اگر توزیع شود که نمی شود. هم در تئوری و هم درعمل توزیع ارز ارزان قیمت یا ارز دو نرخی به جز فساد و رانت و ناعدالتی هیچ ثمر دیگری در اقتصاد ندارد."
نائب رئیس اتاق ایران و چین در خصوص تک نرخی نکردن ارزتوسط دولت افزود:" به نظر من مقاومت دولت در برابر تک نرخی کردن ارز بیشتر به دلیل این است که منابع ارزی خود را به ریال بیشتری تبدیل کند و کسری های بودجه اش را از این راه تامین کند."