وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعلام خبر منتفی شدن حج امسال گفت: تعمدی از طرف دولت عربستان وجود دارد برای اینکه زائران ایرانی بهطور رسمی نتوانند امسال تمتع را به جای آورند، بنابراین لازم بود ما نیز بهطور صریح اعلام موضع کنیم. علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه همایش بزرگداشت فعالان اقامه نماز در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره اینکه آیا حج امسال منتفی است یا خیر، گفت: قرار بود تا روز یکشنبه 9 خرداد صبر کنیم. اگر مقامات عربستان، نکاتی را که مورد توجه ما بود، پاسخ دادند دنبال کنیم ولی با توجه به نوع برخوردی که داشتند در دو دور مذاکرات هیات ایرانی با عربستان و ایجاد مانع و کارشکنی ای که ما در رفتار مقامات عربستان دیدیم، عملا امکانپذیر نیست که حج تمتع امسال انجام شود. وی گفت: سازمان حج و زیارت هم طی بیانیهای مراتب این موضوع را اعلام میکند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه معاون وزیر خارجه عربستان ابراز داشته که ایران در ماجرای حج امسال خیلی جدی نبوده است، تصریح کرد: وزیر خارجه عربستان بیخود میگوید اینها جوسازیهای رسانهای است و میخواهند کارشکنیهای خودشان را بپوشانند.
هیچ وسیلهای برای حمایت کنسولی شهروندانمان در عربستان نداریم
جنتی اظهار داشت: به هر حال ما آنچه برایمان مهم بود و بر آن تاکید داشتیم، بحث تامین امنیت زائران است. با توجه به پیشینهای که دولت عربستان دارد که در سال گذشته منجر به شهادت بسیاری از زائران ایرانی و سایر کشورهای اسلامی شد و در سالهای قبلتر هم دستگیریهای مختلفی به بهانههای واهی از حجاج ایرانی صورت میگرفت، بنابراین ما هیچ وسیلهای برای حمایت کنسولی شهروندانمان در عربستان نداریم. وی ادامه داد: بحث رعایت و حفظ حرمت زائران ایرانی از دیگر مواردی است که بیشتر مورد تاکید ما بوده که مقامات عربستان برای این هم پاسخی نداشتند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ابراز داشت: در زمینههای اجرایی هم عملا 4 ماه زمان را از دست دادهایم و امکان اینکه بتوانیم اقامتی را برای زائران فراهم کنیم و قراردادهایی را که باید ببندیم و... همه این زمان را از دست دادهایم. جنتی خاطرنشان کرد: استنباط من این است که یک تعمدی از طرف دولت عربستان برای اینکه زائران ایرانی بهطور رسمی نتوانند امسال حج تمتع رابه جای آورند، صورت گرفت؛ از اینرو لازم بود ما نیز صریحا اعلام موضع کنیم.
بیانیه سازمان حج درباره لغو حج تمتع 95
سازمان حج و زیارت نیز با انتشار بیانیهای در 8 بند، رسما از لغو حج تمتع سال 95 خبر داد.
در این اطلاعیه آمده است: به اطلاع مردم شریف ایران و مشتاقان زیارت بیتا... الحرام میرساند بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت برای حضور حجاج کشورمان در مراسم حج سال 1395 طبق روال سالهای گذشته اقدامات گسترده و مستمری را انجام دادهاند.
1) نگاه جمهوری اسلامی ایران به حج و عمره، نگاهی معنوی، وحدت آفرین، توسعه بخش اخوت دینی و اسلامی و پرهیز از فرقهگرایی و طایفهگری بوده و هست و شرکت باشکوه حجاج ایرانی در نمازهای جماعت مسجدالحرام و مسجدالنبی (ص)، توجه جدی به تلاوت قرآنکریم و اهتمام به دعا و مناجات با حضرت احدیت، شاهد بر این است که جمهوری اسلامی ایران به مراسم حج، نگاهی فرا ملی داشته و دارد.
2) جمهوری اسلامی ایران از حج گذشته، برنامهریزی برای حج امسال را آغاز و نسبت به فراهم ساختن مقدمات برگزاری حج 95 اقدامات لازم را بهعمل آورد و از آن زمان تاکنون هیچگونه تردیدی برای اقامه حج نداشته و همچنان مصمم به برگزاری حجی با شکوه است.
3) دور اول مذاکرات حج تمتع امسال با وجود پیگیریهای جمهوری اسلامی ایران برای امضای
به موقع تفاهمنامه حج، به علت همکاری نکردن مسئولان سعودی تحت تاثیر مسائل سیاسی، بهجای دی ماه 94 با ۳ ماه تاخیر در اواخر فروردین 95 انجام شد که به دلیل عدم قبول صدور ویزا در داخل کشور و عدم امکان استفاده از هواپیمایی جمهوری اسلامی و موارد دیگر ناتمام ماند.
4) برای دور دوم مذاکرات با وجود وعدههای مسئولان عربستان، روادید برای سفر دوم هیات ایرانی با 45 روز تاخیر و پس از انتصاب وزیر جدید حج عربستان صادر شد و نهایتا هیات جمهوری اسلامی ایران با دعوت رسمی وزیر جدید حج عربستان و قول مساعد حل مشکلات مورخ 5 خرداد ماه 95 عازم این کشور شد.
5) در گفتگوهای این دوره ضمن حل مشکل صدور روادید در ایران و استفاده از هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در انتقال حجاج کشورمان تلاش شد تا با توجه به حوادث تلخ گذشته شرایط اعزام حجاج ایرانی را با اطمینان از «تامین امنیت و حفظ عزت وکرامت حجاج» فراهم آید که به علت ناهماهنگی در سطوح عالی عربستان و تاثیر نگاه سیاسی بر مسائل حج، به این مطالبات پاسخ مثبت داده نشد.
6) با وجود ادعای طرف سعودی برای حل مسائل کنسولی، تاکنون هیچ توافق مکتوبی در این خصوص بین مسئولان وزارت امور خارجه عربستان با وزارت امور خارجه سوئیس براساس کنوانسیونهای بینالمللی صورت نگرفته است.
7) عربستان سعودی با وجود تبلیغات سوءرسانههای خود، تحت تاثیر فضای سیاسی بین دو کشور، حج را به مسائل سیاسی گره زده و بر همین مبنا متن تفاهمنامه متداول و هر ساله را تغییر داده است؛ از اینرو این دولت سعودی است که ضمن بهرهبرداری سیاسی از حج و حرمین شریفین، با حق مسلم مردم شریف ایران برای انجام مناسک حج مخالفت به عمل آورده و صد عن سبیلا... کرده است.
8) اکنون با عنایت به از دست دادن زمان برای برنامهریزی و تدارکات امور حجاج ایرانی و عدم تامین مطالبات به حق جمهوری اسلامی اعلام میشود که به دلیل استمرار کارشکنیهای دولت سعودی زائران عزیز جمهوری اسلامی ایران از حضور در مراسم حج تمتع سال جاری محروم میشوند که مسئولیت آن بر عهده دولت عربستان سعودی است.